20230407-0720-01stack by Don Oppedijk https://flic.kr/p/2os3idz

Haarlem is een stad vol historie. Ook onder onze voeten is deze historie te vinden. Archeologische resten zijn de tastbare overblijfselen van het vroegere, alledaagse leven in Haarlem. In de tentoonstelling ‘Haarlemmerhout, alledaagse voorwerpen uit Haarlemse bodem’ gaat alle aandacht uit naar een bijzondere vondstcategorie: hout. In Haarlem zijn door de jaren heen honderden voorwerpen van hout opgegraven, onderzocht, geconserveerd en bewaard. Voor deze tentoonstelling komt een selectie van de Haarlemse houtcollectie de veilige omgeving van het depot uit. Het zijn alledaagse én bijzondere voorwerpen zoals kommen, bezems, een schaats, een klapspaan en een middeleeuwse schep. Allemaal voorwerpen die ooit gebruikt zijn in het dagelijks leven en uiteindelijk in de bodem zijn achtergebleven. Hout is een kwetsbaar materiaal en het is des te bijzonderder dat het zo goed bewaard is gebleven in onze bodem. Eenmaal opgegraven kan hout snel vergaan. Hoe bewaren wij houten voorwerpen eigenlijk goed voor volgende generaties? En wat kan je erdoor te weten komen over het leven in vroeger tijden? . Houtvondsten geven inzicht in technische vaardigheden, in de exploitatie van hout en de houthandel en in mode en gebruiken van mensen in het verleden. En door ‘dendrochronologisch’ of jaarringen onderzoek kan de ouderdom worden vastgesteld, dat kan helpen bij dateringen van een vindplaats. Kortom deze tentoonstelling staat in het teken van Haarlemmer hout in al zijn facetten. Bezoek het museum Het Archeologisch Museum Haarlem is gelegen aan de Grote Markt 18K in de kelders van de Vleeshal. Het museum is open van woensdag tot en met zondag van 13.00-17.00 uur. De toegang is gratis. Meer informatie op https://www.archeologischmuseumhaarlem.nl.        

Ontstaan zandsteenfabriek De Arnoud

In 1904 werd de Kunstzandsteenfabriek Arnoud opgericht. De duinen werden verder afgegraven ten behoeve van de zich uitbreidende bollenteelt. In deze fabriek werden stenen  gemaakt voor bouw van woningen in de groeiende steden.

Het bedrijf ging later Van Herwaarden heten, maar hierover meer in een volgende aflevering van mijn blog.

De kalkzandsteenfabriek tussen Hillegom en Lisse, Arnoud, is wellicht de bekendste fabriek in de Bollenstreek. Het was een complex met een fabriek, arbeiderswoningen en een directiewoning gelegen aan het Elsbroekkanaal.

De ambitieuze Baron van Hardenbroek had grote plannen. Er was een nieuwe techniek om stenen te produceren. In 1881 werd in Berlijn patent verleend “op een werkwijze ter vervaardiging van kalkzandsteen door inwerking van hogedruk stoom op een mengsel van kalkhydraat en zand….”. Zand in overvloed, en kalk kon uit België aangevoerd worden.

Er moest nog wel een fabriek ontwikkeld worden. Men liet er geen gras over groeien: Op 24 sept. 1903 werd bij de kamer van Koophandel ingeschreven ‘Kunstzandsteenfabriek Arnoud’.

De fabriek komt bij het af te graven gebied tussen Hillegom en Lisse, dicht bij de Ringvaart. Het Veenenburg-Elsbroek kanaal wordt gegraven. Zand kon nu afgevoerd worden. In die tijd is praktisch alle transport over water. Transport met vrachtwagens kwam pas veel later. Dus materiaal voor de fabriek, kolen, kalk uit België, olie enz. werd aangevoerd met zeilschepen.

De productie van stenen begint in augustus 1904. De geproduceerde stenen werden ook per schip afgevoerd. We kunnen het ons bijna niet meer voorstellen, maar toen De Arnoud begon was er geen waterleidingnet of elektriciteitsnet. Voor de fabricage van de stenen was stoom nodig en dus was er een eigen stoommachine en werd een generator aangedreven die voor verlichting en kracht zorgde.

De productie van stenen was meteen een succes en kwam in 1904 al op 7 ½ miljoen uit.

Wat zal het een bedrijvigheid geweest zijn bij de afgravingen, in en om de fabriek en bij de fabriekshaven. Veel handwerk, dus inderdaad was het goed voor de werkgelegenheid. Bedenk dat de holle wegen waar ds. Craandijk over rept nu meters boven het niveau van de bollenvelden liggen (Loosterweg, Veenenburgerlaan).

We kunnen ons dan voorstellen hoeveel zand met het handje is afgegraven en afgevoerd. De graaf Van Lynden op Keukenhof bleef onvermurwbaar. Zijn goed wordt niet afgezand. Denkelijk was de sfeer tussen de beide adellijke heren er niet beter op geworden.

Baron van Hardenbroek kan in 1904 worde benoemd tot voorzitter van de harddraverijvereniging in Lisse, maar hij bedankt voor de eer. Hij schrijft: ‘dat hem gebleken is dat er in deze gemeente een partij bestaat zoo kortzichtig en ondankbaar betreffende algemene diensten verricht in het belang der inwoners dat ik mij niet geroepen voel in andere opzichten het publiek aangenaam te zijn’. Bovendien bedankt hij voor de vereniging.

De afgravingen De productie van stenen stijgt in 1914 naar 22 ½ miljoen. De afgravingen vorderen gestaag richting landgoed Veenenburg. De familie Van Hardenbroek laat zich uitschrijven uit Lisse. Het gezin vertrekt naar de nieuwgebouwde villa “Uyt den Bosch” aan de rand van de Haarlemmerhout (later werd dit de kraamkliniek).

De afgravingen hebben dan Veenenburg bereikt en de villa wordt gesloopt. De afgravingen gingen blijkbaar vanaf het fabrieksterrein in noordelijke en zuidelijke richting. Omstreeks 1927 is het hele bos- en duingebied tussen Hillegom en Lisse afgegraven en omgevormd tot bollenland. Bollengrond was nog steeds schaars en de kopers en pachters waren er als de kippen bij. In 1924 was aan de Loosterweg grond voor ƒ11.000 per ha verkocht en aan de Leidschestraat voor ƒ12.000 per ha.

Wat namen van bedrijven die er gronden gingen bewerken: Veldhuijzen van Zanten, Nieuwenhuis, Driehuizen, De Graaff. Niet alles werd verkocht als bollengrond. Aannemer Janssen kocht in 1927 voor ƒ3975,- een stuk grond in de punt van de Veenenburgerlaan en de Leidsestraat van ruim 13 are.

Tussen Lisse en Hillegom is de afgraving compleet. De fabriek gaat door met afgraven en witte stenen produceren, het zand komt nu van Noordwijkerhout. Dat had weer gevolgen voor het landschap, grotere vaarten moesten gegraven tussen afgravingsgebied en fabriek.

Vaarten en bruggen werden bekostigd door de fabriek. Namen (bijv. Veenenburgbrug, Baron van Hardenbroekbrug, Veenenburg- Elsbroekkanaal) verwijzen nog naar deze afgravingstijd. Twee brugnamen verwijzen naar vroegere bewoners van de Wildernisse, nl. de Rammelaars (mannetjeskonijn) brug en de Hippelaars (vrouwtjeskonijn) brug.

Het prachtige golvende, ruige landschap werd vlak gemaakt. “De streek hier is er niet mooier door geworden”, moet ook de heer Van Herwaarden in een interview bij het 75-jarige bestaan van het bedrijf toegeven.

Maar in de strijd om het bestaan boden de bloembol­len een aantrekkelijk perspectief. De mensen van ‘Aernoud’ trokken er op uit om grote terreinen te egaliseren. Dat gebeurde grondig waarbij onder anderen de ,omzuigmethode’ werd toegepast. Van soms 5 a 6 meter diepte werd een mengsel van water en prima zand opgepompt. De gronden wer­den afgevoerd naar de fabriek in de Leidsestraat om als grondstof te die­nen bij de fabricage van kalkzandsteen.

Sinds de negentiende eeuw zijn de meest landinwaarts gelegen duinen afgegraven. Het zand was nodig voor de stedenbouw in de randstad.

De steenfabriek vóór en in de oorlog

In zijn algemeen­heid gold destijds dat Van Hardenbroek (de baron), mede vanwege de ver­dere technische ontwikkeling van het kalkzandsteencomplex, al ver vóór de oorlog nauwe banden onderhield met zijn collega’s in Duitsland.

Hij was daar ook meerdere keren op bezoek en er waren in Hillegom ook tegenbezoeken van Duitse kalkzandsteenspecialisten, met wie vooral veel werd gediscussieerd over de verbetering van bet productieproces. Van Hardenbroek was duidelijk onder de indruk van de Duitse ‘Gründlichkeit’ en slagvaardigheid en toen Nederland in de jaren dertig in de crisis werd ondergedompeld, ontstond bij de baron meer en meer een afkeer tegen het economische beleid in ons land en hij stak dat niet onder stoelen of banken.

Zo correspondeerde hij uitgebreid met zijn in Zeist wonende neef, jonk­heer mr. Huydecoper, die zich ook graag afzette tegen ‘de ellendige staats­bemoeiing in het industriële bedrijf’. Zij schreven uitgebreid met elkaar over dit onderwerp. Een paar passages.

“De tijden zijn anders geworden ofwel veel slechter dan destijds mocht worden verwacht. Het was beginjaren twintig ondenkbaar dat het rood-roomsche regime, dat ons nationaal vermogen door verpolitiekheid opsoupeerde, zoo lang zoude aanhouden en zelfs thans nog niet van de baan is. (…)Ik zie in Den Haag veel achter de schermen en ik ben wel ged­wongen van alle wetten kennis te nemen en veelal er tegen op te trekken. Mijn conclusie is dat Colijn wel goed wil, maar tegen de rest niet op kan. In een andere brief- gedateerd 3 april 1939- schreef hij: De rede van Romme heb ik ook aangehoord en mij geërgerd aan toon en stem en het zoo duidelijke gebazel voor de balie. Natuurlijk ben ik al lang bezig bij den Premier over mijn geval, doch de premier kan zeer weinig doen om zich niet zelf politiek helemaal onmogelijk te maken. Hij zit geheel onder (de plak van) zijn roomsche ministers. En wat deze willen?

Onder de clique van de Socialisten den volke duidelijk maken, dat men bij hen kan krijgen wat men bij de nazi’s krijgt. Inmiddels doen zij met het afvlakken naar het mindere alles beroerder dan de nazi ‘s, die – met al hun fouten – toch in elk geval het beste laten werken en de efficiency hoog houden” .

Als blijkt dat hij in de Tweede Wereldoorlog fout is geweest, wordt Arnoud graag en snel vergeten. Hij wordt berecht en veroordeeld en ver­dwijnt in de gevangenis. Zijn fabriek wordt hem ontnomen. De oprichter van de kalkzandsteenfa­briek, baron Arnoud Hendrik van Hardenbroek van Ammerstol, was namelijk fout in de oorlog. Omdat hij in de oorlogsjaren stenen leverde aan de Duitsers, die daarmee natuurlijk geen vakantiehuisjes bouwden, werd hij na de bevrijding gearresteerd en vervolgd wegens hulp aan de vijand in oorlogstijd. In oktober 1946 diende zijn zaak voor het Bijzonder Gerechtshof in Amsterdam. Hij werd veroordeeld tot één jaar gevangenis­straf met aftrek van voorarrest.

Uit dat vonnis kan men concluderen dat hij niet werd beschouwd als een grote vis. Niettemin is zijn met de Duitsers sympathiserende houding geen reden om trots te zijn op deze Hillegommer. Merkwaardig is wel dat zijn zoon Gijsbert (1903), die ook in de directie van de fabriek zat, ongemoeid werd gelaten.

Alleen de sloot naast de steenfabriek draagt in de volksmond nog zijn naam: de Arnoudsloot. 

En dan nog dit. Van Hardenbroek was weliswaar pro-Duits, maar toch ook wel zo zakelijk dat hij in de tijd van de mobilisatie in de omgeving van Noordwijkerhout land verhuurde waarop Nederlandse troepen hun oefeningen konden houden.

Baron Arnoud was geen vriend van de Britten, die rond 1900 de door de Boeren bewoonde Zuid Afrikaanse provincies Transvaal en Oranje Vrijstaat met de vele, grote goudvelden probeerden in te lijven. Hij stond aan de kant van de Boeren (landbouwers uit vele Europese landen waaronder Nederland), die voor hun vrijheid vochten.

Baron van Hardenbroek is in Haarlem gestorven op l juli 1947, dus ruim een halfjaar na zijn veroordeling. Verdriet was hem niet bespaard geble­ven. Hij verloor zijn eerste vrouw, Cecilia Leembruggen, bij wie hij twee kinderen had. Hij hertrouwde met haar jongste zus die hem nog drie kinde­ren schonk. De oudste, Alfer Arnoud, kwam in februari 1945 in Duitsland om bij een bombardement. De jongste, Aleid Ingeborg, die in het Nederlandse verzet zat, stierf in april 1945 in een Duits concentratiekamp. (Hans Smulders/met dank aan Arie den Hoed)

25-7-2023

Een glazenwasser aan het werk aan een raam van een pand in de Teilingerstraat, 10 september 1991.

Uit het Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 2 (1912):

Gijsbrecht (3) komt reeds in 1285 met zijn vader als borg van Aemstel voor; na den moord op graaf Floris V maakte Wolfert van Borselen, die onder den jongen Jan I oppermachtig was, er gebruik van de goederen der borgen te verbeuren; na diens dood werd heer Gijsbrecht in zijn bezit hersteld, doch omgebracht bij den moord van Vere (Mei 1301); hij liet drie kinderen na: Dirk (3), Gijsbrecht (4) reeds dood in 1306, en Baerte. Dirk (3). ridder, was heer van Rotterdam, dat in dien tijd als stad opkwam, droeg 1306 het huis Wena aan heer NicoIaes van Putten, die in de buurt goederen bezat, op en ontving het weder van hem te leen, ook bezat hij Bleiswijk; hij was zeer in aanzien onder graaf Willem III en overleed tusschen 1334 en 1336. Zijne eenige dochter Agniese had in 1327 het recht verworven op te volgen, behalve in de rechten op Rotterdam, welke na haars vaders dood den graaf toekwamen. Zij huwde na 1336 Simon van Benthem (zie I kol. 292) ridder, gesproten uit den tak der graven van Bentheim, welke zich in Holland gevestigd had;

Simon was zeer in gunst bij de graven Willem III en IV, 1337 en 1339 houtvester van de Haarlemmerhout; de echtelieden ontvingen in 1339 het huis te Teylingen, waarna Simon zich van Teylingen noemde; hij sneuvelde in 1345 met graaf Willem IV bij Stavoren. Zijne weduwe, Agniese Bokel, hertrouwde Gerrit van Herlaer, heer van Amersoye, een geldersch edelman van groot aanzien. Zij deden in 1348 afstand van hun recht op Teylingen ten behoeve van Gerrit van Heemstede, een gunsteling van Willem V. Gerrit van Herlaer overleed kinderloos vóór 1354, zij was reeds voor Nov. 1352 overleden, toen de dochter uit haar eerste huwelijk, Janne van Teylingen, huwde met Willem, heer van de Wateringe.

De fotograaf is Lex de Herder en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt uit het Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 2(1912)–P.J. Blok, P.C. Molhuysen.

Bericht van 2024

The Apollo Kids Foundation has been making picture books with music since 2003

Apollo Kids was created by collaborating with Lucienne Tomesen (illustrator and writer) and composer and musician Guy Renardeau.

We publish DVDs, TV films, video clips and musical theater.

Our work has been reviewed in: NRC Next, VPRO 3 voor 12, Groter Groeien, J/M, Boek en Jeugd Gids, PeuterPlace, IOS Olijfmagazine, NBD Biblion, Peuteren, Pluizer, Days Magazine, Kleuternetwerk, Entoenentoen, Shownu.nl, Kindermuziek .com, Ook!, Kind Haarlem, Haarlems Dagblad, Haarlems Weekblad, De Haarlemmer, Haarlem dit Weekend, Wakou, De Sterrenparade RTV Oost, Kinderopvang Totaal, Kinderliedjes.info, Kindermuziek.tv, Wij kinderinfo.nl, Nederlandse Kinderjury KB, Jantje , Viva Mama, What are you reading?, Parents online, Boekenpret/Fantasia, Boekenkaravaan/Leesweb, Leeskraam, Literatuurlinks.net, Literartuurplein.nl, (Voor)leesplein, Voorleesgids, Attent, Probiblio, HRLM, De Echo Amsterdam-zuid, Uitgast Newsletter 2011, Uitmarkt, News Lelystad, Kinderzwerfboek.nl, De Volkskrant, NRC, Het Parool.

The musical theater performances we have produced are Brrr-live!, Meh-live!, The 4 Seasons, Dutch Landscape, Into the Wide World, parts 1 and 2 (Netherlands, Belgium), In die weite Welt hinein (Germany), Parcourir le monde (France). Our performances could be seen at: War Child Open Air Theater Caprera Bloemendaal, Kinderparkpop The Hague, Bevrijdingspop Haarlem, Haarlemmerhout Festival, Children's Festival Utrecht, Children's Festival Amsterdam, SonsbeekTheaterAvenue Festival Arnhem, Bloemencorso Haarlem-Bollenstreek, Muziekgebouw aan 't IJ Amsterdam, Toneelschuur Haarlem, Open Air Theater Caprera Bloemendaal, Vondelpark Open Air Theater Amsterdam, Zuiderpark Open Air Theater Amsterdam, OBA Theater Amsterdam, Uitgast Festival Lelystad, Uitmarkt Amsterdam Nemo Theater Amsterdam, Theater VanBeresteyn Veendam, Brestheater Zeeland, Kindvakbeurs Den Bosch Brabanthallen, Toddler Festival Amsterdam, Theater aan de Werf Utrecht, Ostade Theater Amsterdam, Vondelpark Open Air Theater Festival Amsterdam, Odeon Arnhem.

We have produced music albums, and a dance hit single, 'I Dream of Sinterklaas', which won the radio music prize. We have published books and TV films in the Netherlands, Australia, Germany, Belgium, Scandinavia.

We gave successful concert tours from 2004 – 2011, and in 2011 we collaborated with the Muziekgebouw aan 't IJ in Amsterdam. We gave a classical concert there with music by Guy Renardeau and a music and singing workshop with a song from the performance for children.

Employes:

Sverre Fredriksen. Studio 2.13 • www.svrr.tv https://www.linkedin.com/in/sverrefredriksen/ https://www.imdb.com/name/nm286

Sverre Fredriksen explores new territories in analog animation and has satisfied a wide range of international clients with his commissioned work. In the short Cloacinae, Sverre developed a new animation technique involving ice and puppets with artist Serge Onnen. Cloacinae premiered at the Rotterdam International Film Festival in 2017 and has been exhibited in art galleries in the Netherlands and China. Human Nature (2019) is Sverre's most recent short film. Filmmaker & animation artist Sverre Fredriksen runs Studio. 2.13 with graphic designer Quirin Jacques.

Guy Renardeau. Film Music, Songwriting, Electronic Music. Music for Children. Instruments: Piano, Guitar and Bas. Bio. Guy Renardeau is a multi-award-winning composer and producer for film and television based in The Netherlands and in Maryland (US). After obtaining his master's degree in composition, orchestral arrangement, sound design, piano and guitar from the Hochschule für Music in Kõln, Germany, and the Conservatory in Amsterdam, and film research at the University of Chichester, England, he traveled to several countries in Europe, touring with well-known musicians. He recorded for EMI, Sony and film producers. For a couple of years, he has developed a successful and unique approach to his scores and film music productions, songwriting, games and trailers.

Apollo Kids: From 2004 to 2011, he was the composer and musician in the productions: Brrr; About the Sea, Meh, The 4 Seasons, and Dutch Landscape. Guy was hired as the bandleader. They performed over more 500 concerts at children's festivals, concert halls and schools. Press: What makes his musical creations so unique? When composing for a movie, I think about the character and the story meticulously, doing research and analysis. Then, I work on the proper musical sound palette to perfectly support and underscore the story and marry the music to the picture. Joe Kraemer – Compose (Jack Reacher, Mission: Impossible – Rogue Nation) Guy Renardeau has proven himself as an outstanding musician and composer and as one of the most promising young artists to arise in the genre of film music. In his film music, Guy can use the music of a grand narrative, classical music and modern fusion, regardless of whether they are a magnificent present or his exquisite expression in music.

Articles with Guy Renardeau. Magazine Heart of Hollywood interview https://pdf.ac/1bKKTH. Clouzine Magazine interview https://pdf.ac/JSpVM. Hollywood IWAA interview https://pdf.ac/1odpj. Feature Film 202 See me once more, My Dear Kid. Grammy: Voting member. Hollywood Music In Media Awards: Juruy. European Film Academy: Jury. Bafta: Voting member.

Lucienne Tomesen. Already published by Lucienne Tomesen at Apollo Kids Publishers 'Brrr', picture book about the sea, with music CD, poetry, illustrations and lyrics Luciënne Tomesen, music, compositions and lyrics Guy Renardeau, series 'The four seasons', Pereboom publishers and Apollo Recording Studio, Bussum-Badhoevedorp, 2004. 'Mèh', picture book about spring, with music CD, poetry, illustrations and lyrics Luciënne Tomesen, music, compositions and lyrics Guy Renardeau, series 'The four seasons', publisher APOLLO kids and Apollo Recording Studio, Haarlem-Badhoevedorp, 2008. 'Tikketakkeregen', picture book about autumn and winter, with DVD film 'Into the wide world', poetry, illustrations and song lyrics Luciënne Tomesen, music, compositions, song lyrics and film Guy Renardeau, series 'The four seasons', publisher APOLLO kids and Apollo Recording/Film Studio, Haarlem-Badhoevedorp, 2012 'Dutch Landscape', DVD film, music, compositions and film Guy Renardeau, illustrations Luciënne Tomesen, publisher APOLLO kids, Apollo Recording/Film Studio, Muziekgebouw aan 't IJ, MuzyQ, Amsterdamse Waterleiding Duinen, 2010. 'I dream of Sinterklaas', dance - single with TV clip, lyrics and illustrations Luciënne Tomesen, music, composition, lyrics and film Guy Renardeau, publisher, APOLLO kids, Apollo Recording/Film Studio, Pink Records, 2010. Also available on the Olon CD. Tomesen's work is available in the Netherlands, Belgium, the Caribbean Netherlands, Australia, French museums, Finland, Germany, Switzerland, and Morocco.

Tomesen received financial support for her projects from the KNAW (Royal Dutch Academy of Sciences), NWO (Dutch Scientific Research), Maastricht University, Erasmus University, Municipality of Tilburg, Municipality of Maastricht, Municipality of Haarlem, Province of North Brabant, Province of South Holland, Ministry of WVC, Ministry of Education, Culture and Science, European Commission, Shell International, European Cultural Foundation Amsterdam, Dutch Language Union.

Lucienne Tomesen twice won the 'Dutch Radio Public Award' with the composer, musician and music educator Guy Renardeau for the musical picture book series 'The Four Seasons'. "Contemporary quality music for children." - VPRO "Also nice to listen to for parents." – ChildrenVarious music companies have performed around 500 musical theatre performances of picture books with poems, music CDs and DVD films in concert halls, theatres, festivals and schools in the Netherlands. Tomesen wrote the lyrics and poems, made the illustrations and props, and built the sets for the performances. The picture books with music have also been made into six short TV films, 2 of which have been released on DVDMovies: https//vimeo.com/user13258945.

Tomesen and Renardeau put 'contemporary quality music for young children, written by living composers' and 'contemporary music performances for young children, performed by the composer/musician himself' in the spotlight at multimedia publisher

APOLLO Kids in 2004-2012. 'Children and music' are now on the map within Dutch education, with Queen Maximà as the figurehead.The composer, musician and music educator Guy Renardeau wrote the music for her picture book series 'The Four Seasons'. Renardeau lives and works in the US, the Netherlands and France. He has many film music awards to his name. IMDb Pro http://www.imdb.me/GuyRenardeau

Dr. Luciënne Tomesen (Haarlem) is a writer, scientist (law and philosophy), university lecturer, nature guide and pedagogue. She writes novels, poems, song lyrics, translations and scientific work. She also illustrates picture books. The scientific collection 'Thinking about Culture in Europe' received an excellent qualification within university education under its editorship.

New titles from Lucienne Tomesen in 2023-2024 from Apollo Kids publishers. Extra-curricular Lucky Ones. With pictures, photos and film. Lucienne is inspired in her work by nature in her living environment. She is one of the pioneers in greening childcare in the South Kennemerland region. Tomesen is a green bricklayer at the national Groen Cement Foundation, a nature guide at the children's working group of the Institute for Nature Education and Sustainability (South Kennemerland department) and a school counsellor in the oldest native garden in Europe: Jac. P. Thijsse's Hof in Bloemendaal. Tomesen completed a field biology course at the Royal Dutch Natural History Society. For over 12 years, Tomesen allowed children within childcare, education, cultural organizations and nature organizations to benefit from her artistic and green knowledge for a few half-days a week. She works according to the 'arti et naturae' principle. For her, art and nature are inextricably linked. Movies. The composer, musician and music educator Guy Renardeau wrote the music for the short films 'Butterfly' and 'Play with Me' for the book 'Out-of-school Bofkonten'. The drawings, photos and texts in the films are by Lucienne Tomesen. https://vimeo.com/user13258945 (APOLLO kids publisher) https://natuurluciennetomesen.tumblr.com.

Dr. Jac. P. Thijsse's Hofhouding. Nature education in Bloemendaal. With pictures, photos and film. Lucienne worked as a school counsellor at Thijsse's Hof in Bloemendaal from 2007-2010. She provided nature education to schoolchildren in the oldest native garden in Europe. In this collection, she describes Jac's court with great humour. P. Thijsse. Thijsse is the founder of numerous nature organizations in the Netherlands. He was a teacher, writer of nature books, pioneer, naturalist and conservationist, and was of great significance for nature in the Netherlands.

Window TV. You don't know what you see. With pictures, photos and film. Lucienne lived for a few years (2015-2016) in a farming village in 'the Bathtub of Europe'. The Zeevang polder is on the Markermeer, 30 km north of Amsterdam. A typical Dutch landscape with low skies, windmills and expansive views. The peat meadow area in Laag Holland has been declared a Natura 2000 area. With photos, drawings and stories about villagers, farmers, green city dwellers and 'the things no one knows'. Luciënne's grandfather and aunt had a farm in a village in the southernmost tip of South Limburg, in the Geuldal. She spent much of her childhood there. The landscape where Aunt lived was declared an Iconic Landscape a few years ago. Eli Heimans, Jac's friend. P. Thijsse conducted research there and wrote the book 'Uit our chalk land', 1901. Documentary Lucienne Tomesen in the peat meadow landscape in Low Holland by Guy Renardeau with music by Guy Renadeau. The drawings, photos and texts in the films and the documentary are by Lucienne Tomesen. https://vimeo.com/user13258945 (APOLLO kids publisher) https://natuurluciennetomesen.tumblr.com.

Documentary Do farming villages and farmers in the low peat meadow landscape (Natura 2000 area) in Low Holland still have a future? Guy Renardeau (LA) made a documentary about nature and farmers in the Zeevang Polder (2015-2016), with music by Guy Renardeau. The theme of the documentary is 'enlargement of scale'. How can facilities such as a school and a bus connection, an association for rural women and cultural activities in the reformed church be maintained? He asked this question to a farmer, his wife, and a young man who attended primary school in Ribbon Village, which consists of 500 inhabitants. The young man was in a class with his younger sister. His class consisted of 2 people. https://youtu.be/RCLtLrL3MdA?si=oCi0JyaCA1XDgqZi.

Movie Nostalghia. Andrey Tarkovsky's masterpiece 'Nostalghia' is a film about 'loss'. Guy Renardeau wrote music for this magical black-and-white film (his last) in 2020 during the 'pandemic'. Tarkovsky grew up in the Russian countryside. Stalin and communism destroyed that countryside with its farmers and its wooden houses. This film tells the story of Tarkovsky and his time and tells something about us and our time ('Great Reset'). 'Nostalgia' means longing for that which is definitively gone.

https://youtu.be/57PisdbnBoU?si=XpzHsQQCRQU6WPIr

Meer dan 1200 Haarlemmers hebben een inspraakreactie gegeven op de uitbreiding van het betaald parkeren. Dat heeft geleid tot enkele aanpassingen. Betaald parkeren wordt vanaf 2024 uitgebreid in 11 wijken in Haarlem Afgelopen najaar konden inwoners suggesties meegeven voor het nieuwe parkeerbeleid. Dat heeft geleid tot een aantal aanpassingen. De 2 grootste aanpassingen zijn: De kosten voor de 1e bewonersparkeervergunning in de parkeerzones C en D worden vanaf 1 januari 2024 verlaagd, en blijven tot 1 januari 2027 gelijk. Haarlemmers betalen per jaar voor de 1e vergunning in parkeerzone C € 99 euro, en in parkeerzone D € 64. Dit lagere tarief geldt ook voor bewoners die nu al een parkeervergunning hebben in zone C. De buurten Zuiderhout, Ramplaankwartier en Oosterduin worden onderdeel van parkeerzone D. Reden is dat deze buurten door de Randweg gescheiden zijn van de rest van de wijk. Zuiderhout is ook nog door stadspark Haarlemmerhout gescheiden van de rest van de wijk.  De aanpassingen staan in een collegevoorstel. Dat gaat nu naar de gemeenteraad ter bespreking. Aanpak parkeerproblemen Het uitbreiden van het betaald parkeren is nodig om het groeiende parkeerprobleem in de stad aan te pakken. Zo ontstaat ruimte voor groen, spelen, fietsen en elkaar ontmoeten. Op 23 maart wordt het collegevoorstel besproken in de commissie Beheer, om daarna voor besluitvorming te agenderen in de gemeenteraadsvergadering van 30 maart. Vanaf 27 februari is meer informatie over deze vergaderingen te vinden op www.gemeentebestuur.haarlem.nl. Kijk voor meer informatie op: Uitbreiding betaald parkeren

Who let the #dog out? (bij Haarlemmerhout) https://www.instagram.com/p/CnRf1O7Ivyj/?igshid=NGJjMDIxMWI=

UPCOMING SHOWS

21/12/2023 Springplank C., Hoofddorp

PAST SHOWS

30/07/2023 Landjuweel 2023 Ruigoord

14/07/2023 Parksessies Haarlemmerhout, Haarlem

3/08/2023 THEATER IN DE STEIGERS Stadstrand de Oerkap, Haarlem

16/03/2023 SIMPLON Simplon, Groningen

08/05/2023 Support Simple Gale Gbr. de Nobel, Leiden

12/03/2023 Rob Acda Award Finale Patronaat, Haarlem  10/03/2023 Support Ciao Lucifer Patronaat, Haarlem

4/02/2023 Support MarynCharlie Splotsz, Roelofarendsveen 

2/02/2023 Rob Acda Voorronde Patronaat, Haarlem

19/01/2023 Altersonic during ESNS De Drie Gezusters, Groningen

14/01/2023 Support Moonloops Concordia, Enschede

8/01/2023 Daisy Bellis + Moonloops Cinetol, Amsterdam

9/12/2022 Support for Mary Confurius Podium34, Borger

7/12/2022 18:05 No Man’s Land Tivoli Vredenburg, Utrecht

Pavilion Welgelegen: The board of the province of Noord-Holland has been operating from the provincial house of Paviljoen Welgelegen since 1930. This monumental building was built at the end of the 18th century by Henry Hope (1735-1811), an Amsterdam banker. The building is an example of neoclassicism and is located on the edge of the Haarlemmerhout. . . . . #dronelife #architecturedaily #dronephotography #architecture_view #architecturedetail #architecturephoto #djidrones #architecturedesign #architecturephotography #paviljoenwelgelegen #thenetherlands #instanetherlands #netherlands🇳🇱 #netherlands #pavilion #drone #dji #droneshots #architecture #dronephoto #architecturelovers #dronestagram #dronepilot #architectures #drones #architecturelover #haarlem #dronegram #sanmia #sanmiadrone (at Paviljoen Welgelegen) https://www.instagram.com/p/CguL4aHII_y/?igshid=NGJjMDIxMWI=

PERFECT LOCATION, WELL MAINTAINED APARTMENTHAARLEM: Beautiful sunny, semi-furnished and spacious two-room apartment located between river Spaarne and park De Haarlemmerhout, within walking distance of the cozy center of Haarlem.This tightly finished apartment is located on the fourth, and top, floor of this modern building. This new construction project is spacious and green in design and consists of several apartment buildings. The beach and the dunes are nearby and the A9, A4 and A5 motorways are also well and quickly accessible. There is a parking garage on the site of the Maria Foundation where visitors can also park a visit. There are parking spaces for the residents for rent.Layout: Ground floor: shared entrance with staircase, elevator, mailboxes and modern videophone installation;Fourth floor: entrance apartment, luxury toilet with fountain, spacious living room with luxurious modern open kitchen with all desirable appliances. French balcony and views of the central courtyard, spacious storage / utility room, large bedroom with access to the luxurious bathroom which is equipped with a spacious walk-in shower and modern sink.The whole apartment has a laminate floor.General: * Living area approximately 75 m²; * Excellent location in relation to Haarlem city center, public transport and roads; * Fully equipped with underfloor heating with heating and cooling possibilities; * Excellent insulation, therefore low energy costs; * Spacious (high) storage in parking garage; * Available from July 6, 2018; * Minimum rental period 12 months; * Rental price € 1325.00 excluding service costs and GWE; * Service costs € 75.00; * Deposit 1 month rent.For more information, please contact this apartment via this website or contact Executive Home Rentals on +31 22073705 or [email protected] Prijs: 1325.00 p/m Bekijk de woning! (adsbygoogle = window.adsbygoogle || ).push(); Codefragment kopiëren

Misled: The Ambassador of the Rascals Exposes himself from the Window of 't Bokki Tavern in the Haarlemmerhout, Museum of the Netherlands

'De misleyden': de ambassadeur der Labberlotten vertoont zich voor het venster van de herberg 't Bokki ('t Bokje) in de Haarlemmerhout (een grap bedreven door Jacob Campo Weyerman en consorten in 1739). Een groep mensen kijkt naar het als een gezicht beschilderde achterwerk, uit het venster van de herberg gestoken. Aan weerszijden twee trompetters met zwart geverfde gezichten. Voor de herberg zitten twee quakers, in zwart geklede man en vrouw, bijbels in de hand.

http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.10092

Jongenswimpers.

Wakker worden voordat de wereld wakker is en genieten van ochtendgeluiden.

Regen die op de ramen tikt als je in slaap moet vallen.

Koffie van Dodici.

Mijn vriendinnen, mijn grote liefdes.

Zeehondenfilmpjes kijken op instagram.

Slagroom uit de fles in je mond spuiten (fuck it).

Kerstlichtjes door het hele huis en daar in het donker in je eentje van genieten.

Een warme douche na een lange dag.

Slapende jongens.

Nieuwe sproetjes ontdekken na een zwoele zomerdag op het strand.

Wandelingen maken in de Kennemerduinen met perfect herfstweer (inclusief perfect kleurenpallet aan bladeren).

Vakantie hebben en even niet aan de planning te hoeven denken.

Het zand op Terschelling tussen mijn tenen.

Fucking hard verliefd zijn (en dat iemand het dan ook op jou is).

Lieve briefjes krijgen van vriendinnen op momenten dat je het niet verwacht.

Een opdracht / tentamen/ presentatie waarvoor je van te voren dood en doodzenuwachtig voor was keihard nailen.

Kerstzingen op de Grote Markt.

Squaduitjes.

Versgewassen en geföhnd haar na 5 dagen niet wassen en föhnen (milieu me allesje).

Naar de kapper gaan en met perfect haar de deur uit lopen (Die geur jongens. Die geur. 😻).

Oppaspeuter die wekelijks weer nieuwe features heeft (“Spoken bestaan niet!”)

Oppaspeuter die zegt: “Jij bent mijn beste vriendin!”.

Mollige peuterbeentjes.

Perfect gelakte nagels.

De geur van de straten na een plensbui in Augustus.

Wanneer je ouders voor je koken en je je eigen shit even niet op hoeft te ruimen.

Janken om scriptie en vervolgens een 8.2 halen (joe!).

Nieuwe Netflixseries bingen tot diep in de nacht.

Bij Oma spaghetti bolognese eten

Hysterische oud & nieuw avonden

Hysterische, dagenlange festivals

Goede (dronken) gesprekken

De Haarlemmerhout in Juli

Doodzenuwachtig zijn voor een eerste date sinds tijden en jezelf de volgende ochtend zo badass voelen dat je toch gegaan bent.

#wordikgodverdommegelukkigvan #dankbaar #evennekkenvandezecaptions

De weersvoorspellingen voor het Bevrijdingspop Herdenkingsconcert waren niet best. Vanaf het begin tot het einde van het concert was het aan een stuk door aan de regen. Het vlooienveld was een glibberige terrein. Toch wist een behoorlijk aantal mensen de weg naar de Haarlemmerhout te vinden voor het Bevrijdingspop Herdenkingsconcert 2024. De meesten bleven ondanks de regen tot helemaal het einde zitten, om te genieten van het eerste Herdenkingsconcert van Kennemer Jeugd Orkest-dirigent Samuel Tamarit Otero, een geweldige rentree van Sue the Night op het Bevrijdingspop-podium en verhalen van liefde in tijd van oorlog. Bevrijdingspop-voorzitter: ‘Groots herdenken, groots vieren’ Bevrijdingspop-voorzitter Bernt Schneiders gaf het ‘hooggeëerd publiek’ bij het begin van het Herdenkingsconcert het compliment, dat zij ondanks de regen aanwezig waren: “We moeten groots herdenken en groots het feest van de vrijheid vieren.” Ook legde hij de link met het heden, waarbij oorlog niet ver weg is. “Vrijheid maken we samen. We moeten niet wegkijken, maar in actie komen.” Kennemer Jeugd Orkest met eerste Herdenkingsconcert voor de nieuwe dirigent Voor het Kennemer Jeugd Orkest was dit het eerste Herdenkingsconcert onder leiding van de nieuwe, Spaanse dirigent Samuel Tamarit Otero. Een geslaagde vuurdoop. Na een succesvolle IJsselmeer-tournee volgde nu een prachtig, temperamentvol Herdenkingsconcert, ondanks de regen en ondanks dat verschillende orkestleden vandaag speelden met vingerloze handschoenen tegen de kou. Sue the Night houdt een spiegel voor Sue the Night speelde in 2016 al op het Herdenkingsconcert. Inmiddels is zangeres Sue moeder én duidelijk zwanger van haar tweede. Tijdens het Herdenkingsconcert hield zij het publiek een spiegel voor: “Ben je nog trots op jezelf? Zo niet, doe er wat aan!” Om daar later in de set aan toe te voegen: “Probeer eens iets anders. Laat eens een nieuwe opvatting over je heenkomen. Ook dat is vrijheid. Liefde!” Verhalen van liefde in oorlogstijd Tussen de muziekstukken door deelden twee sprekers verhalen van liefde uit de oorlog. Nadieh van Duin vertelde het verhaal van haar ome Kees, die als 18-jarige naar een werkkamp moest. De liefde voor zijn familie en de liefde voor Haarlem beschreef hij in brieven die hij aan zijn familie stuurde. Zodra hij hoorde dat de Amsterdamse buurt in Haarlem werd gebombardeerd, was dat een grote slag voor hem. Helaas overleefde hij de oorlog uiteindelijk niet, in december 1943 ontving zijn familie een laatste brief van zijn hand. De vader van Michel Veering weigerde in 1943 een loyaliteitsverklaring te ondertekenen. Als straf werd hij samen met zijn jongere broer Kees in Dresden tewerkgesteld. Hij ontmoette er een half-Joods meisje en een ‘verboden’ liefde ontlook. Na de oorlog keerden eerst de vader van Michel en later zijn moeder terug naar Nederland, nadat ze enige tijd brieven aan elkaar hadden gestuurd die via-via werden bezorgd. In 1949 trouwde het stel en werd Michel geboren, in de Mariastichting, vlak naast de Haarlemmerhout, de huidige plek van het Herdenkingsconcert. Hun liefde overwon de oorlog! Een reportage van Foto Ad Schaap.                  

Zocher in de omgeving van Haarlem

De familie Zocher heeft veel werk uitgevoerd in Haarlem en omgeving een aantal voorbeelden zal ik hier bespreken.

Begraafplaatsen

De sterke groei van de bevolking maakte het noodzakelijk om begraafplaatsen aan te leggen, ook omdat het niet langer toegestaan was om mensen in de kerken te begraven. In 1828 ontwierp Zocher de begraafplaats Kleverlaan in Haarlem  en de begraafplaats te Heemstede.

In de periode 1869-1931 werden park en padenstelsel van begraafplaats Zorgvlied in Amstelveen aangelegd. In 2008 werden deze ingeschreven als monument.

In de tijd dat Haarlem sterk groeide en de oude vestingwerken werden afgebroken  heeft de familie Zocher diverse parken aangelegd: Buitenplaats ’t Klooster, de Bolwerken, Akendam, Rozenhagen, het Kenaupark en het villapark, Frederikspark, Ripperdapark, Florapark, Frans Halsplein, Haarlemmerhout, het Hazepatersveld, begraafplaats Kleverlaan.

Buiten Haarlem werkte zij in opdracht van de eigenaren van de diverse buitenplaatsen aan opdrachten om de tuinen rondom de buitenplaatsen te verfraaien. Zoals bijvoorbeeld de Keukenhof in Lisse.  Een plan gemaakt tussen 1850 en 1857 hield in het laten vervalen van de Stationsweg in Lisse ter hoogte van de buitenplaats Keukenhof die verbonden was met de buitenplaats Zandvliet. Het was een eerste ontwerp waar ze geen toestemming voor hebben gekregen. De vijverpartij is er uiteindelijk wel gekomen en ligt in binnen het huidige bloemtentoonstelllingspark.

Hartenlust, Bloemendaal

Rond 1825 werd het huis verbouwd door Jan David Zocher jr. Hij bouwde toen ook een oranjerie en misschien een stal. Tussen 1822 en 1847 waren herenhuis en tuin in bezit van Willem Hendrik Backer. In 1849 verkavelde men de hofstede.

Dreefzicht

Dreefzicht is de voormalige buitensociëteit van het genootschap Trou moet Blijcken. Het is gebouwd in 1840 naar ontwerp van Zocher junior. In 1964 is Dreefzicht grondig verbouwd.

Het stond oorspronkelijk op een terp aan het eind van de Dreef omgeven door gazons met grote bomen. Met het doortrekken van de Dreef via de Fonteinlaan en de toegenomen verkeersdrukte kan Dreefzicht nu niet meer het centraal ontmoetingspunt in de Haarlemmerhout vervullen.

Huis te Bennebroek

Tussen 1860 en 1864 werd het oude Huis te Bennebroek ingrijpend verbouwd. Rond het vernieuwde huis legden J.D. Zocher jr. en L.P. Zocher in 1861/62 een nieuwe tuin aan. Het huis werd in 1973 afgebroken.

De Hartekamp.

Voor de eigenaar van deze buitenplaats legde hij enorme tuinen aan. De oranjerie naar ontwerp van J.D. Zocher jr. (1838) bestaat nog. Inclusief een tulpenboom, mogelijk uit de tijd van Linnaeus.

Park Rusthoff, Sassenheim

Park Rusthoff is een prachtig dorpspark, ontstaan vanuit een laat 18de-eeuwse buitenplaats van de familie Charbon. Het dorpspark ligt midden in het centrum, je kunt er een leuke rondwandeling maken en de eendjes voeren in de vijver. Een unieke plek midden in het dorp Sassenheim.

Van de oorspronkelijke 27 hectare grootte buitenplaats rest nog 6 hectare. Tussen 1830 en 1850 werd het park in landschapsstijl aangelegd door de beroemde landschapsarchitect J.D. Zocher jr. Een grote groep vrijwilligers zorgt nu voor het onderhoud van het park.

Huis te Vogelenzang

De tuin bij het huis dat nog steeds in bezit is van de familie Barnaart, is begin 19e eeuw waarschijnlijk nog door J.D. Zocher sr. aangepast. Begin 20e eeuw neemt tuinarchitect Hendrik Copijn de tuin nogmaals onder handen.

Woestduin

Deze buitenplaats, die nu onderdeel is van Leyduin is rond 1800 geherstructureerd door Johan David Zocher sr. De omgeving van het huis werd in landschapsstijl ingericht. In 1787 werd Jean Louis van den Burch eigenaar van de hofstede.

De tuinarchitect J.D. Zocher sr. maakte omstreeks 1800 een nieuw plan in landschapsstijl voor het terrein rondom het huis. Dit plan is in het terrein nog steeds te herkennen, onder meer in een (opgeworpen of natuurlijke) heuvel die Zocher als uitzicht punt gebruikte.

Meer en Berg

In 1794 maakte J.D. Zocher sr. voor de tuin van deze buitenplaats aan de zijde van de Glipperdreef drie ontwerpen in landschappelijke stijl, waarvan er één is uitgevoerd. Enkele onderdelen van Marots ontwerp bleven gehandhaafd. Het 17de-eeuwse huis Meer en Berg is op de tekening van Marot goed zichtbaar. Het lag niet in de as van het ontwerp.

Vredesbrug en ruïne van Tecklenburgse Poort (de toegangspoort tot het kasteel Heemstede).

Tot slot nog een mooi plaatje met de een voorbeeld van de tekenkunst van landschapsschilder Louis Paul Zocher. De afbeelding is van 1835 in Aquarel en potlood. De tekening is in het bezit van Noord-Hollands Archief, collectie Kennemerland.

25-3-2024

Een glazenwasser aan het werk aan een raam van een pand in de Teilingerstraat, 10 september 1991.

Uit het Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 2 (1912):

Gijsbrecht (3) komt reeds in 1285 met zijn vader als borg van Aemstel voor; na den moord op graaf Floris V maakte Wolfert van Borselen, die onder den jongen Jan I oppermachtig was, er gebruik van de goederen der borgen te verbeuren; na diens dood werd heer Gijsbrecht in zijn bezit hersteld, doch omgebracht bij den moord van Vere (Mei 1301); hij liet drie kinderen na: Dirk (3), Gijsbrecht (4) reeds dood in 1306, en Baerte. Dirk (3). ridder, was heer van Rotterdam, dat in dien tijd als stad opkwam, droeg 1306 het huis Wena aan heer NicoIaes van Putten, die in de buurt goederen bezat, op en ontving het weder van hem te leen, ook bezat hij Bleiswijk; hij was zeer in aanzien onder graaf Willem III en overleed tusschen 1334 en 1336. Zijne eenige dochter Agniese had in 1327 het recht verworven op te volgen, behalve in de rechten op Rotterdam, welke na haars vaders dood den graaf toekwamen. Zij huwde na 1336 Simon van Benthem (zie I kol. 292) ridder, gesproten uit den tak der graven van Bentheim, welke zich in Holland gevestigd had;

Simon was zeer in gunst bij de graven Willem III en IV, 1337 en 1339 houtvester van de Haarlemmerhout; de echtelieden ontvingen in 1339 het huis te Teylingen, waarna Simon zich van Teylingen noemde; hij sneuvelde in 1345 met graaf Willem IV bij Stavoren. Zijne weduwe, Agniese Bokel, hertrouwde Gerrit van Herlaer, heer van Amersoye, een geldersch edelman van groot aanzien. Zij deden in 1348 afstand van hun recht op Teylingen ten behoeve van Gerrit van Heemstede, een gunsteling van Willem V. Gerrit van Herlaer overleed kinderloos vóór 1354, zij was reeds voor Nov. 1352 overleden, toen de dochter uit haar eerste huwelijk, Janne van Teylingen, huwde met Willem, heer van de Wateringe.

De fotograaf is Lex de Herder en de foto komt uit het Stadsarchief Rotterdam. De informatie komt uit het Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 2(1912)–P.J. Blok, P.C. Molhuysen.

Bericht van 2024

Peace

Noordhollands Dagblad 7 mei 2022 

In het zonnetje glinsteren de blauwe diamantjes die vastgeplakt zijn naast en onder hun ogen. De rode lippenstift is al iets uitgeveegd en we zijn nog maar bij Heiloo. Hun ogen schieten van buiten: ‘Kíjk, daar paarden!’ naar binnen, naar alle kleurrijke figuren die zich bij ons voegen elk station weer meer. De giechelmeiden worden overladen met complimenten voor hun blauwe glitters, als één hechte groep komen we aan op station Haarlem. 

Gisteravond waren ze mee naar de herdenking aan de Harddraverslaan in Alkmaar. De hele ‘stille’ tocht fluisterden ze iets te hard, over de oorlog, over Oekraïne, over het feit dat we op de weg mochten lopen. Stiekem luisterde iedereen mee. 

Vlak voor de tocht hadden we de meiden nog uitgelegd dat ze na de trompet twee minuten stil moesten zijn. Op het moment suprême stonden ze niet meer naast mij, maar helemaal vooraan naast de veteranen. Tussen de vele schouders door zag ik de snaveltjes precies op tijd sluiten. 

En vandaag Bevrijdingsfestival Haarlem. Naar Froukje om precies te zijn. Een verademing na jarenlang K3. De teksten snijden hout en de band is te gek. De wandeltocht van station Haarlem naar de Haarlemmerhout is flink, maar de enorme stroom bonte verzameling mensen zorgt voor veel afleiding. 

Ik ben onder de indruk hoe gemakkelijk de 9-jarigen zich aanpassen in de mensenmassa. Waar we moeten wachten bij de ingang. 

Waar onze snoep en koek weggegooid wordt - want je mag geen eten mee-. 

Waar papa gefouilleerd wordt. 

Waar we in de rij staan voor de muntjes, in de rij staan voor het drinken. 

We staan niet vooraan bij Froukje, waardoor ze haar niet kunnen zien. 

Toch dansen en zingen de dames volop. 

Een zanger vraagt om een peace-teken voor alle landen die het moeilijk hebben. Hij maakt zich er wat mij betreft wat makkelijk van af. Maar de giechelmeiden steken bloedserieus hun vingers in de lucht, net als de rest van de duizenden mensen. Jong en oud verbonden door muziek. 

Ook na de lange rij voor de ingang van de toiletten -terwijl ze echt heel nodig moeten-, blijven ze opgewekt. Tijdens het wachten tot een wc vrij is, kwebbelen ze als volleerd festivalgangers lekker door. 

Maar als B. een wc instapt is er een grens bereikt. “Mááám, hier ga ik écht NIET plassen” roept ze verontwaardigd “Er ligt een druppel op de bril!”. Niet begrijpend kijkt ze om zich heen naar de tientallen mensen die keihard moeten lachen. 

En weer is de verbinding daar, want eigenlijk wil niemand op een festival naar de wc.