#ogólnabudowakomorki | Explore Tumblr Posts and Blogs

anatomia-czlowieka-pl · 5 months

Text

KOMÓRKI I TKANKI cz. 1/9

OGÓLNA BUDOWA KOMÓRKI

Komórka to podstawowa jednostka budowy organizmu człowieka. Bardziej złożone struktury (tkanki i narządy) są zbiorem komórek i ich produktów. Aktywność komórek gwarantuje procesy życiowe. Czy wiesz, jakie procesy życiowe przebiegają w dziesięciu bilionach komórek twojego ciała?

Organelle komórkowe to małe struktury znajdujące się w cytoplazmie, oddzielone od otoczenia błoną komórkową i pełniące określone funkcje. Należą do nich jądro komórkowe, mitochondria i tak dalej.

Błona komórkowa: białkowo - lipidowa selektywna błona otaczająca komórkę. Jest strukturą zewnętrzną, przez którą odbywa się transport substancji do i z komórki; w przypadku leukocytów (krwinek białych) funkcję transportową pełnią nibynóżki.

Otoczka jądrowa: podwójna błona białkowo-lipidowa oddzielająca zawartość jądra komórkowego od cytoplazmy; uczestniczy w przekazywaniu cząsteczek między jądrem a cytoplazmą.

Nukleoplazma (kariolimfa): substancja wypełniająca jądro komórkowe. Zawiera chromatynę i RNA.

Jąderko : element jądra komórkowego odpowiedzialny za powstawanie rybosomowego kwasu rybonukleinowego (rRNA), który przenika do cytoplazmy i bierze udział w syntezie białek.

Cytoplazma : zawartość komórki otoczona błoną komórkową (poza jądrem komórkowym). W cytoplazmie znajdują się organelle komórkowe i ciałka jądrowe (pozbawione błony komórkowej, zagęszczone skupiska białek, glikogenu i barwników).

Retikulum endoplazmatyczne, ER (siateczka wewnątrzplazmatyczna) : rozgałęziony system kanalików zbudowanych z błon plazmatycznych, który może być pokryty rybosomami (ER szorstkie) lub nie (ER gładkie). ER gładkie stanowi znaczną część cytoplazmy w komórkach syntezujących steroidy (lipidy), na przykład w komórkach wątroby. Gromadzi i uwalnia jony wapnia w mięśniach.

Rybosomy : kompleksy białek, w których zachodzi synteza białek, a mRNA (matrycowy lub informacyjny RNA) przekazuje informacje genetyczną do sekwencji aminokwasów.

Aparat Golgiego: wyłożona błoną organella składająca się ze spłaszczonych cystern oraz oddzielajacych się pęcherzyków. Aparat Golgiego modyfikuje, magazynuje i transportuje produkty ER do błon komórkowych oraz innych organelli.

Mitochondrium: podłużna struktura otoczona błoną; błona wewnętrzna wygląda jak labirynt (powierzchnia tego labiryntu tworzy tak zwane grzebienie mitochondrialne) i jest miejscem zachodzenia złożonych reakcji biochemicznych między tlenem a produktami metabolizmu komórkowego. Głównym zadaniem mitochondrium jest dostarczanie energii potrzebnej komorkom do funkcjonowania.

Wakuola (wodniczka): organella otoczona błoną, pełni funkcję transportową. Wakuole mogą się łączyć ze sobą albo z innymi strukturami, w których skład wchodzi błona (na przykład błona komórkowa lub lizosomy)

Lizosomy - niewielkie pęcherzyki otoczone błoną białkowo - lipidową zawierające enzymy hydrolityczne, które rozkładają mikroorganizmy i zniszczone części komórek, a także pozyskują z nich składniki odżywcze.

Centriole - filamenty mikrotubulowe, czyli wiązki mikrotubul (włóknistych rurek) ułożonych w kształcie pierścienia, znajdujące się w pobliżu jądra komórkowego i tworzące centrosom, czyli ciało środkowe. Występują w parach i są ułożone do siebie prostopadle. Centriole wrzeciona kariokinetycznego odgrywają ważną rolę w przemieszczaniu chromosomów (a dokładniej chromatyd, czyli połówek chromosomów) podczas podziałów komórkowych.

Mikrotubule - część cytoszkieletu. Mikrotubule wyrastają z centrosomu, nadają kształt komórce, biorą udział w transporcie międzykomórkowym oraz stanowią strukturalne i napędowe wsparcie dla organelli.

Mikrofilamenty - cienkie włókna aktynowe odpowiedzialne za zmianę kształtu komórki, fałdowanie i uwypuklenia błony cytoplazmatycznej w trakcie endo- i egzocytozy (wchłaniania i uwalniania substancji) oraz tworzenie nibynóżek.

#anatomiaczlowieka #ogólnabudowakomorki #budowa komórki #kształty komórek #organelle #organelles

0 notes