#Garni Hing | Explore Tumblr Posts and Blogs

bartwatching · 2 years

Text

Reisverslag Iron Curtain Trail Duitsland

In september / oktober 2021 reed ik het Duitse gedeelte van de Iron Curtain Trail, een fietsroute langs het IJzeren Gordijn. De Deutsch-Deutsche Radweg is een deelstuk van de Iron Curtain Trail, dat het verloop van de voormalige Duits-Duitse grens volgt. De route werd zo aangelegd dat ze zo dicht mogelijk langs de oorspronkelijke grens verloopt. Langs het traject werd ik regelmatig geconfronteerd met overblijfselen van het IJzeren Gordijn (wachttorens, Kolonnenweg, monumenten, musea enz.).

Deze verdwenen grens heeft echter niet alleen een historisch belang, maar ook een ecologische impact. Aangezien het DDR-grensgebied tientallen jaren verboden gebied was, kon de natuur er ongestoord zijn gang gaan. Grote delen ervan werden na de Duitse hereniging in 1990 omgetoverd tot een reeks natuurgebieden, verbonden door de ‘Groene Band’.

Zondag 12 september: Lübeck - Zarentine am Schaalsee

Goed geslapen en tegen half acht opgestaan. Het was al druk in de ontbijtzaal en er was een grote groep fietsers. Tegen negenen op weg. Lübeck uitfietsen was een eitje. Nadat ik het centrum achter me gelaten had bracht de route mij door een mooie villawijk. Ik denk dat de huizen hier niet voor onder de 5 ton weggaan.

In de eerste twee uur maakte ik niet veel kilometers. De route liep over smalle onverharde en bochtige fietspaden. Veel dode bochten. Maar wel mooi door de bossen en langs diverse meertjes. Het was niet druk. Een enkele keer kwam ik een hardloper of wandelaar tegen. Het had vannacht geregend maar de paden lagen er gelukkig nog goed bij.

De eerst helft van de route bleef voornamelijk over onverharde paden gaan en zo nu en dan een kasseienstrook. Hier zou je ook best nog wel een soort van Parijs Roubaix kunnen organiseren. Ik reed door het natuurgebied Wakenitz wat ook wel de Amazone van het noorden werd genoemd. En daarna langs de oevers van de Ratzeburgersee richting Ratzeburg en Schlagsdorf. Vlak voor Schlagsdorf een paar bordjes, inclusief oude foto’s, over het ijzeren gordijn wat hier gelegen had. Ik fietste over de oude beton paden waar de Grenzpolizei over gereden had.

In Schlagsdorf het museum Grenzhus bezocht. Drie etages met informatie over de voormalige grens tussen DDR en BRD. Dit museum is een aanrader. Oude foto’s, informatieve teksten, filmpjes en wat objecten zoals uniformen van de Grenzpolizei en een interessante maquette hoe de grens was opgebouwd en functioneerde. 800 meter van het museum had men nog een openluchtafdeling, een eindje verderop, met een wachttoren, stukken van het hekwerk, uit verschillende periodes, stukken muur, observatiebunkers, schijnwerpers, hondenhok, grenspalen en een gracht.

Ik was juist klaar met het bekijken van het openluchtmuseum toen het keihard begon te regenen. Gelukkig stonden er wat bomen waaronder ik kon schuilen. Samen met een ouder Zwitsers echtpaar die op hun elektrische fietsen aan het toeren waren. Een kwartiertje mee gebabbeld. Zij zaten in Zarrentin. Het plaatsje waar ik mijn etappe wilde eindigen vandaag. Na Schlagsdorf schoot het wat meer op. Het was grotendeels asfalt waar ik nu over reed.

Ik reed verder richting Seedorf over een glooiend landschap met vele kleine meertjes wat gevormd was door morenen. Na Dutzow een stukje van de route afgeweken. Ik wilde het monument van Harry Weltzin gaan bekijken. Een drie meter hoog hekwerk incl. een informatieve tekst en twee foto’s van Harry Weltzin die op 28-jarige leeftijd probeerde te vluchten maar vijftig meter te kort kwam en werd neergeschoten door een automatische mijn die aan het hek werd vastgemaakt, een zogenaamde SM70. De tweede foto liet Harry zien nadat hij was neergeschoten. Geen fris gezicht.

Nog een dik uur fietsen naar Zarrentin. Het laatste stuk ging weer voormalige over onverharde padden of kasseistroken. Het hotel wat ik gereserveerd had, Hotel Garni Zarrentin, had ik snel gevonden. Maar de receptie was gesloten en er hing een telefoonnummer op de deur en nadat ik gebeld had was binnen vijf minuten de vriendelijke receptioniste bij het hotel. Vrijwel tegelijk met mij kwam er een andere vakantiefietser aan.

‘s Avonds gegeten bij Restaurant Etna. Een combi van Italiaan en Turks. Ik wilde eigenlijk bij een ander restaurant gaan eten maar die was helemaal volgeboekt. Etna was ook prima. Alleen waren de porties te groot voor me. De minestrone soep die ik besteld had was wel erg vol, de gemengde salade was een vol bord en ook bij de spaghetti carbonara was men niet kinderachtig met de portie. Daarom kwam de ober na mijn bestelling toch nog maar eens voorzichtig vragen of er nog meer mensen kwamen of dat ik echt alleen was 😁Toch maar iets van de spaghetti laten liggen. Helaas was het bier op.

Het was nog vroeg dus een wandelingetje langs de Schaalsee gemaakt. Informatiebladen langs het meer leerde me dat men hier vroeger niet mocht zwemmen of vissen. Én dat het een van de diepste meren was van Noord-Europa. Maar het werd al vroeg donker dus ik besloot naar mijn hotel terug te gaan. Onderweg nog even gekeken of ik een kroegje kon ontdekken maar helaas. In het hotel kon ik nog twee biertjes kopen.

Maandag 13 september: Zarrentin - Hitzacker

Tegen negenen op weg. Het was iets frisser als gisteren. Even getwijfeld of ik mijn jasje moest aantrekken maar ik besloot het even aan te kijken. Ik schoot goed op want in tegenstelling tot gisteren was de weg geasfalteerd met als enige uitzondering een stukje over een bospad.

Bij Fortkrug een kleine detour genomen om het kleine openluchtmuseum ‘Border installation’ te gaan bekijken. Ook hier weer voorbeelden van hekken, slagbomen, hondenhokken, mijnenvelden en grachten. Daarna door naar het herdenkings-monument voor Michael Gartenschläger. Michael had als jongeling in een DDR cel gezeten. Hij hield van Rock en Roll en had zelfs een fanclub opgericht. De overheid was hier echter niet van gediend. Michael werd echter pas echt beroemd doordat hij twee! SM70 mijninstallaties onklaar had gemaakt. Helaas voor hem had de Grenzpolizei hem in de smiezen en bij een derde poging werd hij betrapt en neergeschoten.

Verder richting Lauenburg. Bij Büchen stak ik het Elbe-Lübeck kanaal over en daalde meteen na de brug af naar het kanaal. Een mooi traject over een jaagpad bracht me naar Lauenburg. Volgens mijn reisgids was Lauenburg ook wel een bezoekje waard. Ik vond het tegenvallen of ik heb wat gemist. Het oude centrum bestond uit rode bakstenen huisjes en de straten waren bedekt met kasseien. Niet echt een centrum voor fietsers dus. In ieder geval niet voor mij. Snel weer uit Lauenburg vertrokken richting Neu Bleckede. Vanaf hier volgde ik de bewegwijzering van de Elberadweg maar al snel kwam ik erachter dat het fietspad langs de Elbe was afgesloten en daarom werd ik omgeleid.

Ik passeerde checkpoint Harry. Natuurlijk een knipoog naar het beroemde Checkpoint Charlie. Checkpoint Harry was een voormalige grensovergang maar nu een (gesloten) restaurant. Buiten stonden ook wat informatieborden met oude foto’s. Bij Neu Bleckede het veerbootje genomen. Bij dit dorp staat ook nog een oude DDR wachttoren. Ik was er al bijna langs gereden. Die dingen zijn ook zo lelijk. Ik was de laatste die de volle veerboot opreed en we betrokken dan ook meteen.

Verder langs de Elbe gereden en genoten van de mooie vergezichten en de Elbe heuvels aan de andere kant. Onderweg kwam ik nog een wachttoren tegen die de plaatselijke IVN had omgebouwd voor vogelhuisvesting. Verder door langs de Elbe. soms boven op de dijk en soms erachter. Bij Herrenhof het voet en fiets pontje naar Hitzacker genomen.

Mijn hotel in Hitzacker lag iets buiten het centrum boven op een steile heuvel. Toch nog wat te klimmen vandaag. Daarna, via een voetpad, terug naar het stadje. Toeristisch maar door de vele historische vakwerkhuisjes wel leuk. Veel aparte winkeltjes. De horeca was al voornamelijk gesloten. Het was dan ook al tegen half zes en maandag bovendien. Het zou nog wel een lastig worden om een avondmaal te kunnen krijgen. Ik zag wel een Italiaans Turks (afhaal)restaurant dus ik had in ieder geval een uitwijk.

Bij de Elbe kon ik tot mijn verbazing plaatsnemen op het terras van Restaurant Claus. Een aantal mensen liepen weg omdat het vol was maar ik besloot wat te wachten. Misschien gingen er mensen weg. En ja hoor binnen vijf minuten stonden twee dames op van hun tafeltje en kon ik plaatsnemen. Geluk gehad. En ook nog eens prima gegeten hier met een geweldig uitzicht op de Elbe. Op de kaart van Restaurant Claus stond ‘Lekker eten en weit kieken!’ Waarom dat was vroeg ik aan de serveerster en had het misschien te maken met onze Nederlandse prins Claus? Ze wist alleen dat het Nederlands was maar verder had ze geen idee. Naderhand kwam ik erachter dat Hitzacker de geboorteplaats was van Prins Claus, de echtgenoot van Beatrix. Dus mijn conclusie zat er niet ver naast.

Tegen negenen terug naar mijn hotel. Toch nog circa 25 minuten lopen.

Dinsdag 14 september: Hitzacker - Schnackenburg

Ik wilde om negenen het veerbootje nemen maar dit is me niet gelukt want het ontbijt was te overvloedig. Zelfs heerlijke Franse kazen en een uitgebreid bord met fruit. Vreemd genoeg was ik de eerste in de ontbijtzaal. Terwijl er toch veel fietsers in het hotel verbleven. De meeste overigens met e-bikes.

Om kwart over negen met de veerboot terug naar Herrenhof aan de andere kant van de Elbe. Het zonnetje scheen en dit was de eerste keer deze vakantie. Eindelijk kon ik mijn zonnebril weer eens opzetten. Er was een tegenwindje maar gelukkig niet echt sterk. Ik passeerde Rüterberg

Bij Dömitz de brug over om weer aan de andere kant van de Elbe te fietsen. Een stukje verder passeerde ik de kolossale spoorwegbrug uit 1873 die tijdens de tweede Wereldoorlog gedeeltelijk vernietigd werd en nooit meer was opgebouwd. Maar het bleef een indrukwekkend bouwwerk. Tijdens het fietsen bleef ik genieten van de mooie uitzichten. De Elbe lag er strak bij. Vreemd genoeg geen scheepvaartverkeer of het moet wel een plezierjacht zijn.

Bij Lenzen weer het veer genomen naar de andere kant. Het veer werd bediend door een knappe stuurvrouw of moet ik zeggen kapitein? Ik had wat minder op haar moeten letten en wat meer op de mededeling die ophing dat het veer naar Schnackenburg niet zou varen. De wind was ondertussen een stuk sterker geworden. Ik zou niet meteen naar Schnackenburg gaan maar eerst naar Wittenberge wat 22 km verderop lag.

Wittenberge viel me tegen. Het raadhuis was het meest indrukwekkende gebouw maar verder was ik niet onder de indruk. Langs de Elbe teruggereden naar het veer wat me naar Schnackenburg zou moeten brengen. Gelukkig had ik de wind in de rug en het ging nu een stuk sneller. Bij de aanlegsteiger aangekomen zag ik geen veer. Ik begon nattigheid te voelen maar op de informatieborden stond nergens dat het veer niet zou varen. Sterker nog het zou varen tot 20:00 uur en was nog geen 16:00 uur.

Er kwam een motorrijder aan. Ik dacht eerst dat die ook aan het wachten was. Ik vroeg of hij wist wanneer het veer zou varen. En hij vertelde mij dat er geen veer was momenteel. Hij vertelde me dat ik terug moest naar Wittenberge of naar het veer van Lenzen. Die laatste zou ook moeten varen tot 20:00 uur dus terug naar het veer.

Met de wind in de rug schoot ik goed op. Ik fietste constant tussen de 24 en 29 km per uur en binnen 25 min (of misschien wel sneller) stond ik weer op het veer. De mooie veervrouw was helaas afgelost door een dikke kerel. Daarna nog tien kilometer terugfietsen naar Schnackenburg en tegen vijven pas inchecken bij Die Alte Schule. Een oud schoolgebouw was omgetoverd tot een eenvoudig hotel.

Schnackenburg is een dorp van circa 450 inwoners. Gelukkig serveerde men eten in die Alte Schule. De eigenaar had de BBQ aangezet. Vlees en allerlei soorten salades en je kon zoveel eten als je wilde voor een vaste prijs. Na het eten even door het dorpje gelopen. Veel vakwerkhuisjes en huisjes met rode baksteen. De architectuur die constant tegenkwam in dit gebied. Het historische romaanse kerkje was heel mooi met veel houtwerk. Ook nog even een kijkje genomen bij het Grenzmuseum. Buiten het museum stond een boot die gebruikt was door de Grenzpolizei van de DDR. Aan de muur hingen allemaal korte beschrijvingen van slachtoffers die de Elbe hadden geprobeerd over te zwemmen. De meeste verdronken en anderen werden neergeschoten.

Het dorpje was maar klein dus terug naar het hotel. En daar zag ik zowaar twee bekende gezichten die gisteren ook op het terras van Restaurant Claus hadden gezeten. Michael en Anke waren op vakantie met hun e-bikes en waren onderweg naar Dresden. De hele avond, tot circa half elf, mee gebabbeld onder het genot van een Krombacher of Wittenberge.

Woensdag 15 september: Schnackenburg - Wittengen

Goed ontbeten en tegen negenen op weg. Nog snel even afscheid genomen van Anke en Michael. Ook nog een pot zelfgemaakte jam gekocht bij die Alte Schule. Ik schoot lekker op want de wind was niet zo sterk als gisteren. Alleen de zon was verdwenen maar koud was het niet.

Na Gollensdorf het monument gezocht van Bernhard Simon. Een jongen van 18 jaar die in 1963 op een mijn was gestapt toen hij samen met zijn broer de DDR ontvluchtte. Zijn broer heeft hem nog over de grens kunnen dragen maar hij overleed aan zijn verwondingen. Op de weg stond het monument niet aangeduid maar dankzij mijn gps had ik toch vrij gemakkelijk kunnen vinden. Alleen de weg er naartoe was lastig. Eerst betonplaten en daarna mul zand. Al met al kostte me dit toch snel een half uur.

Daarna op weg richting Arendsee. Onderweg kwam ik zo nu en dan monumenten tegen van slachtoffers van de beide wereldoorlogen. Vreemd genoeg zijn de slachtoffers van de DDR grotendeels vergeten. Ik fietste vooral door landbouwgebied met veel mais, zonnebloemen, bieten en pas ingezaaide akkers. Ik reed voornamelijk over betonplaten die veelal ook gebruikt werden door de Grenzpolizei. Zo nu en dan was er ook een wachttoren.

Vlak voor Wustrow bezocht ik het monument van Hans-Friedrich Franck die bij het beklimmen van de muur werd neergeschoten door een SM70. Hij is nog door het westen opgepikt en geopereerd maar aan zijn verwondingen overleden. Zo kort erbij maar het toch niet gehaald. Het begon wat te regenen tijdens mijn lunch maar ik kon schuilen in een jagershut die hier overal stonden.

Ondertussen kreeg ik zo nu en dan een klimmetje. Nooit erg lang maar het landschap begon te veranderen. Bij Diesdorf van de route afgeweken en naar Waddekath gereden waar je nog een stuk muur kon zien. Daarna door naar Wittingen waar ik de nacht zou doorbrengen bij B&B Bei Barbara. Incheckt en op aanwijzingen van de eigenaar naar de supermarkt gegaan want een ontbijt serveerde men niet. Maar ik had wel een keukentje zodat ik zelf mijn ontbijt kon maken.

Het was ondertussen weer gaan regen en in het centrum op zoek gegaan naar een restaurantje. Dat viel nog tegen. Veel was er niet of was al gesloten en een hotel waar ook een restaurant bij was had geen plaats voor me. Uiteindelijk bij de Griek Odysseus beland. Een beetje aan de rand van het centrum langs de grote brouwerij van Wittingen. Prima gegeten hier en fijne service. Tegen negenen terug naar mijn B&B.

Donderdag 16 september: Wittingen - Helmstedt

Zelf mijn ontbijten gemaakt in de goed uitgeruste keuken. Tegen negenen afscheid genomen van de vrouw des huizes. Dit zal dan wel Barbara zijn. Ik schoot goed op de eerste vijf kilometer want een sterke wind in de rug. Daarna liep het iets minder hard want ik reed via een onverhard bospad naar de route terug.

Even na de dorpen Böckwitz en Zicherie bezocht ik allereerst het monument van de journalist Kurt Lichtenstein die door een overijverige Grenzpolizei agent over hoop werd geschoten. Het was ook wel een beetje zijn eigen schuld want hij negeerde de waarschuwingsschoten. Maar toch….. Daarna een openluchtmuseum bezocht waar je een beeld kreeg hoe de dorpen Böckwitz en Zicherie van elkaar gescheiden werden. In het begin was het nog een soort van tuinschutting. Maar als snel werd het professioneler compleet met wachttoren en greppels. Beide dorpen leefden voorheen al die tijd met elkaar. Kinderen van Zicherie gingen bijvoorbeeld in Böckwitz naar school. Daarna een klein detour om het paleis van Kunrau te zien wat natuurlijk na 1945 aan het volk werd teruggegeven.

De route ging verder door het natuurgebied Drömling. Een waterrijk gebied met veel kanalen waar zelfs bevers en otters leefden. Ik reed hoofdzakelijk over betonnen paden en kasseistroken. De kwaliteit viel soms vies tegen. De wind was behoorlijk vandaag maar gelukkig had ik die meestal in de zij. De laatste 20 kilometer was het soms al behoorlijk klimmen geblazen. Al waren de hellingen nog redelijk kort.

Aangekomen in Helmstedt had ik mijn B&B Home from Home midden in de binnenstad snel gevonden. Ik werd hartelijk ontvangen door de eigenaars. De man des huizes fietste zelf ook en prees me dat ik nog op een echte fiets reed. Ik kreeg een heerlijke kop koffie ter ontvangst. Wat gebabbeld met de eigenaren voordat ik onder de douche sprong. Daarna de stad gaan verkennen.

Het centrum van Helmstedt is klein maar wel de moeite waard. Veel oude vakwerkhuizen, wat kerken, een universiteitsgebouw en wat overblijfselen van stadsmuren. Een middagje krijg je hier wel om. Na een paar uurtjes gewandeld te hebben gaan dineren bij restaurant Das Rathaus. Ja inderdaad in de kelders van het Rathaus. Goed gegeten hier en pas tegen negenen terug naar mijn B&B.

Vrijdag 17 september: Helmstedt - Ilsenburg

Een wel zeer uitgebreid ontbijt deze ochtend. En ook uitgebreid liggen praten met mijn gastvrouw. Daarom pas tegen half tien vertrokken en richting Morsleben gereden en de route weer opgepakt. Hier ‘kuste’ ik de A2. Ten tijde van de DDR bevond zich hier de grensovergang Helmstedt-Marienborn. Deze grensovergang aan de transitieautosnelweg Hannover-Berlijn was de belangrijkste in de Duits-Duitse grens. Het voormalige DDR-controlegebied herbergt nu de Gedenkstätte Marienborn, een informatiecentrum dat aan de verdeling van Duitsland herinnert. Alleen buitenom en bekeken en het kwam me zowaar bekend voor. In 1989, vlak voor de val van de muur, ben ik met mijn opleiding een aantal dagen in Berlijn geweest. Toen hebben ook met de bus stilgestaan bij zo’n megagrote grensovergang. Grote kans dat dit deze was. Het complex was indrukwekkend maar ook het klooster wat een stukje verderop lag was de moeite waard.

Ik schoot lekker op omdat de wind in het begin van de etappe redelijk gunstig was. Bij Sommereschenburg kon ik een blik werpen op een kasteel. Oorspronkelijk uit de tiende eeuw maar in de negentiende eeuw helemaal gemoderniseerd in neo-gotische stijl. Bij Hötensleben diverse monumenten aan de Fascistische verdedigingswal. Hier kreeg je nog eens een goed beeld hoe het toen uitzag compleet met originele wachttoren.

Een stukje verderop bij Schöningen fietste ik langs een bruinkool-groeve. Deze groeve veroorzaakt wel een lelijk litteken in het landschap. Maar wel indrukwekkend dat mensen zoiets kunnen graven. In de zomer van 2016 is deze groeve stilgelegd. Onderweg kreeg ik steeds meer last van de tegenwind. Dat maakte het fietsen er niet altijd even prettiger op. Zo nu en dan een klein klimmetje. Maar echte klimmen krijg ik pas de laatste twintig kilometers wist ik door mijn reisgids.

Geluncht bij het Mattierzoll monument. Daarna weer tegen de wind in verder richting Hornburg door uitgestrekte velden waarbij zich aan de horizon reeds de beboste kammen van de Harz zich aftekenden.

Hornburg heeft een mooi historisch centrum met veel vakwerk-huizen. Een stuk verder werd ik staande gehouden door een aantal oudere wandelaars die de weg kwijt waren. Het gesprek begon met “bent u hier bekend” en daar moest iedereen, incl. mezelf, ook wel om lachen. Zij hadden alleen een grote kaart bij zich maar hadden geen idee waar ze nu precies zaten. Ik kon het ze haarfijn vertellen. Van Google Maps op hun smartphone hadden ze waarschijnlijk nog nooit gehoord 😉

Onderweg kwam ik nog diverse grens monumenten tegen. De klim naar Ilsenburg viel me nog reuze mee. Een mooi onverhard fietspad bracht me naar Ilsenburg. Onderweg haalde ik twee oudere vakantie-fietsers in. Zij haalde me ook weer in vlak voordat we Ilsenburg inreden. Vanaf het centrum naar mijn hotel (Waldhotel) was het nog twee kilometer licht klimmen over een weg bedekt met goed aangesloten keitjes.

De twee oudere vakantiefietsers kwamen er ook weer aan. Als grapje zei ik tegen hen dat ik toch sneller was. De vrouwelijke helft van de twee kon dat niet echt waarderen volgens mij.

Het inchecken ging wat traag en een vaccinatiebewijs werd vreemd genoeg niet gevraagd. Een beetje outdated hotel. Niet echt de prijs waard die ik betaald heb. Of het ontbijt moet morgenvroeg wel heel goed zijn. Maar dat betwijfel ik. Het restaurant was ook al niet echt geweldig. Meer een soort Imbiss. Men had een vrij kleine kaart en toch speelde ik het nog klaar om iets te kiezen wat men momenteel niet had. Het eten was verder ook niet goed. De ober moest het werk verder helemaal alleen doen. Tijd om aan zijn gasten te vragen of het gesmaakt had, of men een nagerecht of nog wat te drinken wilde had hij niet. Daarom dan ook maar afgerekend en naar mijn kamer gegaan.

Tijdens het eten geprobeerd om een overnachtingsplek te vinden voor de volgende dag. Dat viel niet mee. Alles vol en alleen een vier sterren hotel had wel plek maar ik begreep wel hoe dat kwam. Een overnachting koste daar 190 euro excl. toeristenbelasting. Uiteindelijk een pension 16 km van de route gevonden en geboekt. Het is nu eenmaal niet anders.

Zaterdag 18 september: Ilsenburg - Ebergötzen

Boven verwachting een prima ontbijtje. Tegen negenen op weg. De beide fietsers die gisteren samen met mij arriveerden waren al vertrokken. Ik moest meteen bergop. Een goede gravelweg gelukkig. Er waren al veel wandelaars onderweg. De eerste twee kilometers liepen nog lekker, het stijgingspercentage was nog niet echt spannend. Daarna werd het een stuk pittiger met stijgingen tot meer dan 12%. Hier haalde ik ook het fiets echtpaar van gisteren in die aan het lopen waren. Zij had een E-Bike maar hij niet. Maar hij reed wel op een volgens mij (te) zware trekkingfiets die zowel voren als achter geveerd was. Mooi als je de Oost-Duitse kasseistroken moet rijden maar niet in het Harz gebergte.

Na twee kilometer stevig klimmen werd het gelukkig weer wat gemakkelijker. Een mooie rit door het bos. Soms weer wat omhoog en soms weer licht dalen. De weg bleef onverhard op een klein stukje asfalt na. Maar die moest ik nemen omdat de bosweg was afgesloten. Onderweg kwam ik een stoomtrein tegen. Na Sorge weer een pittige klim, onverhard en soms meer dan 12%. ‘s Avonds toen ik het verslag aan het schrijven was las ik het volgende in mijn reisgids:

“the following route is nog recommended with heavy luggage. If you don’t want to get off and push along the convoy road, cycle back…”

Ja daar hadden ze wel een punt. Maar ik fietste hier dus en dacht dat ik de pittige klim al achter de rug had. Boven op de top stonden wat restanten van de DDR muur. Een groepje mountainbikers met e-mountainbikes waren net als ik de informatieborden aan het bestuderen. Er was ook hondenhok inclusief groot bot en drinkbak. Volgens een van de mountainbikers moest ik goed oppassen voor de waakhond. “Maar die is al dood” zei ik tegen hem, “kijk maar hier liggen zijn botten”.

Ik reed verder over de betonplaten, oftewel over de zogenaamde colonne platen. Soms valt dat best wel mee. Maar deze waren lastiger want er zaten gaten in. Een stukje verderop stond een wachttoren en weer een stukje verder een kunstwerk ‘Ring der erinnerung’. Eventjes voor mij twee oudere fietsers die op een gegeven moment weer terugkwamen. Toen ik de bocht doorreed begreep ik waarom. Ik moest een diepe afdaling in via de Oost-Duitse betonplaten en voor me zag ik een soort van Jacobsladder. Een steile klim en dat over een slechte weg! Ik kon de humor er wel van inzien maar ik vroeg me af of ik deze helling kon verslaan. Al snel zat ik op mijn kleinste versnelling. Langzaam omhoog. Het lastigste was om de fiets goed te sturen langs de gaten die in de betonplaten zaten. Maar het lukte! Daarna volgde nog een paar hellingen maar die waren korter en iets minder steil. Toen volgde de beloning namelijk afdalen over een goede asfaltweg.

Maar hierdoor wel het monument van Helmut Kleinert gemist die samen met zijn zwangere vrouw wilde vluchten. Hij werd neergeschoten en zijn vrouw gevangen genomen. Zou zijn kind nog leven? Tot Ellrich kon ik profiteren van de goede asfaltweg die door het dal ging. Geluncht en daarna meteen door langs de resten van het Ellrich-Juliushütte concentratiekamp. Ik moest een spoorrail over en die was nat en ik lag bijna op mijn snufferd. Daarna een steil bospad omhoog. Mijn reisgids schreef er het volgende over

“challenging gradiënts” en “the last part is zo steep that you will probably have to get off and push”.

En inderdaad het was lastig. Ik heb niet gelopen maar het scheelde niet veel. Dit kwam vooral omdat het bospad ook nog eens redelijk nat en glad was. Daarna langs een paar gips groeves moeten rijden. Een van de groeves was echter afgesloten en ik moest mijn fiets over een grote hoop aarde tillen die ze daar hadden gestort zodat niemand erdoor kon. De grond in de groeve was zo nat en vettig dat de modder aan mijn banden bleef plakken en de prut zat werkelijk echt overal. Ik nam mij voor om de uitgever van mijn reisgids toch maar te waarschuwen dat ze voor dit stuk van de route een alternatief gaan zoeken.

Na Walkenried nog zo’n veertig kilometer te gaan. De klimmetjes vielen gelukkig mee en waren goed te doen. Ik had gehoopt dat de modder die op mijn fiets zat er vanzelf af zou vallen maar dat viel tegen. Na een uur hoorde ik de modder nog schuren. Toch maar een pauze genomen om de modder zoveel mogelijk te verwijderen. Tegen half vier Duderstadt in gereden. Het oude middeleeuwse centrum met vakwerkhuizen bekeken. Een brood gekocht en meteen maar een koffie en appelflap genomen. Daarna nog zestien kilometer naar Ebergötzen gereden. De route viel gelukkig mee. Soms licht dalen of klimmen.

Tegen half zes ingecheckt bij Gasthaus Jütte. Een sfeervolle Gaststätte met eenvoudige kamers. Mijn fietskleding gewassen en daarna even de tuin met fruitbomen bekeken. Maar ik had honger dus op naar het restaurant. Goulashsoep, hertenragout met rode kool en aardappelkroketjes. Heel wat beter als gisteravond. Eerlijke Duitse keuken voor een redelijke prijs.

Zondag 19 september: Ebergötzen - Eschwege

Tegen negenen eerst terug naar de route. Een relatief vlakke weg maar wel met tegenwind. De buitenkant van het Grensmuseum Eichsfeld bekeken. Het museum is gevestigd in een aantal voormalige grensgebouwen. Buiten kon je o.a. kijken naar een helikopter die men toentertijd gebruikt had. Maar ze hadden ook een wandelroute die je kon volgen. Mijn fietsroute liep gedeeltelijk via deze wandelroute. Ik moest vrijwel meteen een steile heuvel met van die “leuke” betonplaten omhoog en ik passeerde een observatiebunker en observatietoren.

De route ging op en neer. Soms pittige klimmen van circa 1 tot 2 kilometer. Ik ging vandaag weer flink wat hoogtemeters halen. Toch kreeg ik het niet echt warm. Het was koud en volgens mijn kwam de temperatuur nooit boven de tien graden uit. Ik had er spijt dat ik mijn lange fietsbroek niet aangetrokken had. Mijn route stuurde me op een gegeven moment een helling op van 11%! Maar toch stond deze klim niet vermeld bij het overzicht van de klimmen. Vreemd die zou toch zeker niet misstaan in het rijtje dacht ik nog. Het bleek een fout te zijn in de route. Op een gegeven moment wilde die me een afslag laten nemen waar helemaal ging weg of pad lag. Via een omweg weer op de juiste route gekomen.

Bij Bornhagen uitzicht op de ruïne van Burcht Hanstein. Daarna een mooie afdaling die me naar de rivier de Werra bracht. Het klimmen was toen grotendeels voorbij behalve een paar lichte klimmetjes. Ik reed door een dal. Links en rechts van mij flinke heuvels. Het fietspad was grotendeels geasfalteerd of bedekt moet goed aangestampte gravel. Relaxt reed ik naar Eschwege. Helaas had de rit wat langer geduurd dan gedacht en daarom het Grenzmuseum Schifflersgrund niet bezocht. Ik zou te weinig tijd gehad hebben om het echt goed te hebben kunnen bekijken. Wel nog een kleine tussenstop gemaakt in af Sooden-Allendorf. Deze stad heeft een mooi oud centrum met vakwerkhuizen.

In Eschwege mijn hotel snel gevonden. Ook Eschwege heeft een historisch centrum vol met vakwerkhuizen. Een uurtje door de stad gelopen. Daarna gegeten in het restaurant van mijn hotel ….. Hier kwam ik in gesprek met een ouder echtpaar uit Nederland. Hij was vroeger internationaal vrachtwagenchauffeur geweest en had veel op Oost-Duitsland gereden vlak na Die Wende. Aardappels ophalen afleveren in Nederland. Voor de val van de muur kregen de Russen alle aardappels maar die kregen ze tijdens de socialistische tijd gratis of voor een appel en een ei. Dat was nu natuurlijk afgelopen nu Oost-Duitsland weer verenigd was met de BRD.

Tegen negenen vielen me de ogen dicht. Gisteren wat minder geslapen en vandaag was het een pittig dagje geweest inclusief de kou. Ik had zelf geen zin om aan mijn reisverslag te schrijven. Ik had vandaag bijna hetzelfde aantal hoogtemeters gehaald als gisteren. Nog voor tien uur lag ik in mijn bedje te ronken.

Maandag 20 september: Eschwege - Philippstal

Goed geslapen! Tegen negenen op weg. Het begin van de route leek op die van gisteren. Ik bleef in het dal van het riviertje de Werra. Boven op de heuvels lag soms een burcht. Bij Creuzburg fietste ik over de oudste, dertiende eeuw!, stenen bogen brug ten noorden van de Danube. De brug bestond uit zeven bogen en op het einde stond een kapelletje. Een mooi staaltje van Romaanse bouwkunst.

Tot Gerstungen was de weg voornamelijk vlak. Ik volgde voornamelijk geasfalteerde fietspaden. Soms bestonden die uit gravel. Maar ook dat was goed te berijden. Bij Widdershausen kreeg ik een goed uitzicht op een reusachtige en markante kaliberg “Monte Kali”, een 200 m hoge steenberg opgebouwd uit 188 miljoen ton waardoos gesteendte van de plaatselijke potasmijn. In de volksmond ook wel bekend als de ‘Kalimanscharo’.

Bij Widdershausen verliet ik de Werra omdat de DDR-BRD grens niet meer langs deze rivier liep. Ik ging meer het binnenland in en dat betekende ook wat meer klimmen. Maar het viel nog reuze mee. Uiteindelijk reed ik over die Brücke der Vereinigung Vacha binnen. Het centrum van Vacha per fiets bekeken. Ook hier weer vakwerkhuizen, een burcht (Wendelstein), een mooi raadhuis en een huis wat nu een hotel was maar waar ooit Napoleon had gelogeerd. Buiten Vacha was er ook aandacht voor de grens. Een aantal informatieborden bij een wachttoren vertelde me er meer over.

Maar ik kreeg het te koud. Het laatste stuk voor Vacha had ik toch nog behoorlijk moeten klimmen en ik was bezweet. Tijd om mijn hotel in Philippstal, twee kilometer verderop, te gaan zoeken. Het inchecken ging snel, de fiets kon in de garage en de kamer was prima. Gedoucht en een wasje gedaan. Daarna nog even Philippstal ingelopen en het slot bekeken wat nu gebruikt werd voor een heleboel instellingen zoals de post, een restaurant etc. etc. Ook het Grenzmuseum was daar gevestigd. Het was nu al gesloten en het leek me ook vrij klein. In mijn reisgids werd het niet echt benoemd. Bij het slot lag ook nog een mooi maar klein park.

Terug naar mijn hotel. Nog aan het reisverslag van de vorige dag gewerkt en daarna het restaurant gaan bezoeken. Het eten was OK maar ook weer niet echt bijzonder. Nog even gebabbeld met een Duits echtpaar uit de buurt van Frankfurt. Zij waren ook op de fiets: Hij op een gewone fiets en zij met de e-bike. Zij volgden de rivier de Werra.

Dinsdag 21 september: Philippstal - Römhild

Tijdens het ontbijt afscheid genomen van het Duitse fietsechtpaar. In het begin schoot ik lekker op. Ik fietste langs het riviertje de Ulster en om precies te zijn de Rhön-Ulsterthal fietsroute. Grotendeels dus vlak met soms een lichte stijging. Dit werd anders toen de route mij naar Point Alpha bracht. Twee kilometer steil omhoog met percentages tot 18%. Gelukkig grotendeels over asfalt maar een paar honderd meter over grind die me bijna aan het wankelen bracht. Ik haalde dat stukje maar juist.

Point Alpha, nog zo’n indrukwekkend relict van de Koude Oorlog, was een basis van de Amerikanen. Vanuit hun wachttoren konden ze de grenstroepen van de DDR recht in hun ogen kijken. De wachttorens staan zo’n 200 m uit elkaar. Ik heb alleen maar de buitenkant van het museum bekeken. Daarna weer op weg richting Geisa. Een lastige en steile afdaling over gras. Ik was blij dat ik hier niet naar boven hoefde te fietsen want dat was me nooit gelukt.

Vlak voor Batten begon het echt klimwerk naar Frankenheim. Mijn gidsje beschreef het als volgt:

“continues up a very steep Hill for the next 3 kilometres where all bit the fittest cyclists will have to get off and push”.

Zeker het begin tot langs het kerkhof was inderdaad heel steil. Het was gelukkig geasfalteerd. Daarna ging het asfalt over in slecht asfalt en grind. Maar de steigingspercentage werden ook iets minder. Maar eigenlijk nooit onder de 10%. Daarna een stukje over een hoofdweg wat lekker liep. De laatste kilometer weer over gravel. Maar al met al viel de klim me mee. Echt in de problemen kwam ik nooit. Point Alpha vond ik eigenlijk lastiger. Maar al met al was het toch een hoogteverschil van zo’n 400 m wat ik moest overwinnen en hierdoor bereikte ik het hoogste punt van de Iron Curtain Trail namelijk een hoogte van 800 m. Na de klim natuurlijk een mooi uitzicht en was het pittig afdalen naar Fladungen doordat de afdaling gedeeltelijk onverhard was.

Het zwaarste van de etappe had ik nu gehad. Het ging nu een beetje op en neer door het zachtgolvende grensgebied van Thüringen en Beieren langs plaatsjes zoals Henneberg, Schwickershausen en Behrungen. Maar de stijgingen duurden nooit lang. Soms stond er een wachttoren op een heuvel en zo nu en dan een herdenkingsmonument langs de weg.

Bij Henneberg nog het Sculpture Park German Unity bezocht. Dit lag niet op de route en ik moest een stevige klim van ruim één kilometer overwinnen om er te komen. Het stijgingspercentage lag hier tussen de 14 en 19%. Bij het sculpturen park stond nog een vervallen wachttoren en een aantal andere bouwvallen. Na Berungen reed ik nog langs een openluchtmuseum. Niet gestopt want volgens mij ging ik niets nieuws zien. Maar het zag er wel goed uit en ook van de weg had ik er goed zicht op.

Bij Mendhausen van de route afgeweken naar Römhild waar mijn hotel lag. 6 kilometer verderop. Het plaatsje had best wat historische gebouwen. Hotel zum Hirsch was prima maar wel iets duurder wat ik normaal betaalde. En ook het bijbehorende restaurant was prima in orde. Op de coronaregels werd niet echt gelet. Er werd niet naar mijn vaccinatiebewijs gevraagd en de receptioniste die ook de bediening van het restaurant deed droeg geen mondkapje. Dit was overigens in het hotel van Philippstal ook al het geval.

Woensdag 22 september: Römhild - Neustad bei Coburg

Het weer zou vandaag weer wat beter worden en dan met name wat warmer. ‘s Morgens maar weer gestart met korte broek. De afgelopen twee dagen vond ik dat te koud. Het zonnetje scheen al een klein beetje maar het was wel nog fris. Ik zat weer snel op de route. Het eerste stuk ging rap. Er was een beetje wind maar die had ik voornamelijk in de rug. Ik reed hoofdzakelijk over een geasfalteerde weg. Soms was er een (steile) stijging maar nooit echt spannend. Bij Irmelshausen nog een blik kunnen werpen op een mooie waterburcht.

Na Herbstadt de oorsprong van de Frankische Saale kunnen bewonderen. Zo nu en dan ook één herdenkingsmonument over de DDR-BRD grens. Het hekwerk waaruit de grens bestond werd overigens gebouwd in West-Duitsland en via Zweden naar de DDR geïmporteerd. Dit heb ik tenminste gelezen op een informatiebord. Ik passeerde dorpen zoals Erlebach en Billmuthausen die vanwege de grens opgeruimd werden. Ze bestonden vaak al vanaf de middeleeuwen! Je zag er vrijwel niets meer van terug. Weggevaagd!

Bij het plaatsje Zimmerau trok de Bayernturm mijn aandacht. Een uit de kluiten gewassen wachttoren, vergelijkbaar met een verkeerstoren bij een luchthaven. Hiermee had men vroeger een goed overzicht over het grensgebied.

Ik kwam langs het dorp Streufdorf die zich massaal tegen het beleid van de DDR verzet hadden. Uiteindelijk natuurlijk zonder resultaat. Velen zijn in de jaren 50 gevlucht naar het westen. Het ging de hele dag op en neer en ik had niet veel minder hoogmeters als gisteren. Er zaten best wat pittige klimmen in. Dit had ik niet verwacht. ‘s Middags brak de zon goed door zodat ik zonder jasje kon rijden.

Later aangekomen in Neustad bei Coburg dan verwacht. Eerst nog wat boodschappen gedaan en dan door naar mijn hotel in het centrum van de stad. Ik had al een mail van hen ontvangen dat ik de sleutel kon oppikken in het kluisje wat naast de deur hing. Dat werkte gelukkig. Maar waar zet ik nu mijn fiets? Ik zag geen mogelijkheden. Op mijn kamer? De lift was te klein om mijn fiets erin te krijgen en het trappenhuis was erg smal en mijn kamer was op de derde etage. Toen maar mijn fiets gestald in de lobby van het hotel. Mijn kettingslot kon ik vastmaken om een dikke houten tafelpoot. Zo kon in ieder geval ‘s morgens het personeel mijn fiets niet naar buiten dragen. De fiets stond hier niet in de weg. Ik had natuurlijk kunnen bellen of ze een oplossing hebben maar ik had zo’n voorgevoel dat men niet echt een alternatief hadden. Benieuwd naar het commentaar morgenvroeg.

‘s Avonds prima gegeten bij Italiaan Da Carlo wat op een paar honderd meter bij mijn hotel lag. Het viel me op dat veel andere zaken gesloten waren.

Donderdag 23 september: Neustad bei Coburg - Rudolphstein

De receptioniste gaf geen enkel commentaar dat mijn fiets in de lobby stond. Of het de gewoonste zaak van de wereld was. Ze hielp me zelfs met de deur openhouden en wenste me een prettig fietstocht. Buiten was het mistig. Ik kon geen hand voor ogen zien. Achter de mist zag ik wel al de zon hangen. Het zou nog een uur duren voordat die de mist was opgelost. De route was in het begin vlak en ondanks de mist schoot ik goed op. Maar veel te zien was er helaas niet. De kou viel me mee.

Tegen tienen was de mist opgelost en tegen elven kon ik ook mijn jasje al uittrekken. De lange klim naar Tettau was gelukkig een loper en verliep heel geleidelijk door een mooi groen dal. Maar al met al maakte ik heel wat hoogtemeters. Daarna afdalen, in het begin onverhard en daarna over wel heel slechte Pfanzerplatten. Normaal zijn de gaten (28 stuks) nog wel eens opgevuld met grond of gras. Maar dat viel hier om een of andere reden tegen. Ik reed zoveel mogelijk tussen de rijen platen door maar dat lukte ook niet altijd. Ik kreeg een nooit uitzicht op burcht Lauenstein. Ik vervolgde de afdaling via een goede asfaltweg. Toch bleef ik voorzichtig dalen. Mijn voornemen was namelijk niet meer wat die zou moeten zijn. In het begin dacht ik nog dat de remblokjes versleten waren en ik had ze al een aantal malen bijgesteld. Maar de rem bleef slecht remmen. Ik merkte dat de remvloeistof lekte en daar kon ik nu weinig aan doen.

Mijn gps-route gaf aan dat ik over het spoor moest. Alleen ik kon daar helemaal niet over het spoor. Had ik dat eerder wel gekund? Ik kon me geen brug herinneren. Ik kan wel nog een stukje verder dalen en dan het spoor over zag ik. Niet de eerste keer dat de gps-route me in de steek liet deze vakantie. Die was soms slordig ingetekend. Het spoor over en weer teruggefietst. Weer een flinke klim maar nu off-road. Niet het stijgingspercentage maar de ondergrond maakte de klim moeilijk. De grond was doorweekt en sompig door beekjes die het pad door kruisten. Klim maar eens 11% omhoog als je fiets wegzakt in de modder. Maar de top toch gehaald. Boven op een stevige tegenwind. De wind was tot nu toe in mijn voordeel geweest dus ik mocht niet klagen. Maar ik deed het nu toch. Eerst een zware klim en meteen daarna een sterke tegenwind. Balen! Daarna, na Lehesten, weer een pittige klim. Tijd om uit te rusten was er eigenlijk niet. Ook de rest van de route bleef het op- en afgaan. Uiteindelijk zat ik op een hoogte van ongeveer 750 meter.

Na Blankenstein was het helemaal niet meer zover naar mijn eindbestemming Rudolphstein. Het ging over een mooie weg met de toepasselijke naam ‘Panoramaweg’. In het begin was deze nog mooi vlak maar na een viertal kilometer was er weer zo’n pittige klim (11-12%). In Rudolphstein door naar mijn hotel. Ook hier moest ik nog een stevige klim (7-11%) overwinnen. Ai dat doet pijn na zo’n 100 km fietsen.

Ingecheckt bij een vriendelijke receptioniste. De fiets kon ik parkeren in een van hun conferentiezalen. ‘s Avonds prima gegeten in het hotel. En op internet gezocht naar een goede fietsenzaak in Hof. Mijn bestemming voor morgen. Morgen had ik een kortere rit en kon ik wellicht mijn voorstem laten repareren.

Vrijdag 24 september: Rudolphstein - Hof

Na het ontbijt wilde ik starten maar helaas mijn voorband was zo plat als een dubbeltje. Had ik toch maar mijn voorband vernieuwd dan was dit waarschijnlijk niet gebeurt. Achter had ik namelijk wel een nieuwe band erop gelegd maar ik dacht dat de voorband nog wel tot na deze vakantie mee kon. Helaas pindakaas. Begon het ook nog te regenen. Onder een afdakje bij mijn hotel de binnenband vervangen. Al met al een half uurtje vertraging.

Het was gelukkig geen harde bui. Meer een soort miezer regen die al snel minder werd. In Hirschberg een zware klim van 20%. Ik dacht dat ik ontplofte. Gelukkig dat ik die gisteren niet meer hoefde op te fietsen. Anders was ik vast en zeker gecapituleerd. Nadat ik de huizen van Hirschberg achter me gelaten had werd de klim minder zwaar. In het plaatsje Mödlareuth het Grenzmuseum bezocht. Het bood toch weinig nieuws voor mijn maar het was wel goed opgezet. Ik vond vooral de 20 minuten durende filmvoorstelling interessant met veel aandacht voor de plaatselijke situatie en de bewoners. Mödlareuth werd ook wel little Berlin genoemd. Het dorp werd namelijk in de jaren 50 opgedeeld door de Muur. Familie en vrienden werden zomaar van elkaar gescheiden.

Daarna via een zacht golvende heuvellandschap door naar het voormalige drielandenpunt (DDR, BRD en Tsjechië-Slowakije) waar de route voor mij zou stoppen. Nadat ik dit punt bereikt, nog snel even voet gezet in Tsjechië, had moest ik nog zo’n 15 km fietsen naar Hof. Voordat ik ingecheckte bij het hotel de fietsenzaak bezocht die op een kleine kilometer van mijn hotel lag. Bike Station Hof kon me gelukkig helpen. Een nieuwe voorhendel voor mijn rem inclusief vullen en ontluchten was binnen een halfuurtje gefikst. Wat een service!

Daarna ingecheckt bij hotel Strauss. Mijn kamer was in een bijgebouw gelegen tegenover het hotel. De receptioniste was helaas van een heel ander kaliber dan die van gisteren. De fiets kon ik een van de garages van het hotel maar die waren gewoon open. En ook de douche bleek niet echt geweldig te zijn. Er was alleen warm water als ik de straal heel dun liet stromen. De shampoo ontbrak. Minpunten!

Nog een uurtje door het centrum van Hof gelopen. Best mooie gebouwen en gevels hier met wat Jugendstil trekjes. Daarna gaan eten in een schnitzel restaurant tegenover het hotel. Tevens de oudste Gaststätte van de stad. Tenminste dat beweerden ze. Het eten was goed, het bier smaakte en het was er gezellig druk. Om negenen ging men sluiten. Ook niet verkeerd eigenlijk dan ga je tenminste op tijd naar bed. Morgen naar Coburg. En hier blijf ik een dagje extra voordat ik definitief naar huis ga rijden.

Zaterdag 25 september: Hof - Coburg

Lastig om Hof uit te fietsen. De route die ik had uitgestippeld via Google wilde me onder het spoor laten doorlopen via een steile trap. Leek me lastig met een fiets vol bagage dus naar een alternatieve weg gezocht. Maar door wegwerkzaamheden was dat wat moeilijker dan normaal. Uiteindelijk natuurlijk toch gevonden en Hof uitgereden. Dat ging niet vanzelf want het was meteen licht klimmen geblazen.

Het ging een beetje op en neer. Bij Nadia reed ik een mooi fietspad op over een oude spoorlijn. Circa acht kilometer klimmen maar wel mooi. Daarna stevig afdalen want ik zat op circa 700 m hoogte. De afdaling bracht me uiteindelijk op de B725. In het begin nog zonder fietspad. Gelukkig niet druk op deze weg. Na 5 kilometer was er wel een fietspad die me verder door de vallei bracht. Nu schoot ik wel goed op.

Maar aan alle mooie liedjes komt een eind. Dus ook deze. Ik moest een andere weg nemen. Volgens mijn route zou ik een stukje een hoofdweg moeten nemen maar helaas er stond een verbodsbord voor fietsers. Het fietspad wat ik zag was volgend mijn Garmin geen alternatief want dat zou veel te veel gaan afwijken van de route. Beleef alleen een flinke klim over. Volgens een verkeersbord 11% stijging. Maar mijn Garmin kwam tot max 13%. Het was een klim van ongeveer een kilometer. Daarna afdalen naar Friesen.

Het was nu een beetje licht op en neer naar Coburg. Gedeelte had ik de route een aantal dagen geleden in tegenovergestelde richting gereden. Ik herkende nog een aantal punten. Tegen half vier reed in Coburg binnen. Het inchecken bij mij hotel Hofbrauhaus ging snel. De fiets kon in een gangetje bij de keuken staan.

Eenvoudige kamer. Gedoucht een wat kleren uitgewassen. Daarna alvast de stad in. Omdat de plaatselijke VVV als dicht was een gidsje over Coburg gekocht bij de boekhandel op de markt. Coburg beviel me wel. Er was genoeg te zien voor één dag. Morgen heb ik een rustdag en ga ik de stad beter bekijken. Het was lekker warm dus een terrasje opgezocht om het zojuist gekochte reisgidsje te bestuderen.

Tegen half zes terug naar mijn hotel. Een uurtje geslapen en daarna het restaurant van mijn hotel bezocht. Frankische sauerbraten gegeten. Wat nu het verschil is met andere sauerbraten is weet ik niet. Maar het smaakte wel.

Zondag 26 september: Coburg

Vandaag Coburg bekeken. Allereerst naar de machtige burcht, een zwaar ommuurd gebouwencomplex rond twee binnenhoven en drie poorten. Via een mooi stadpark liep ik ernaartoe. Ik had alle tijd en nam de tijd om het complex inclusief museum goed te gaan bekijken: De twee cours worden gescheiden door het Steinerne Haus, dat in zijn huidige vorm uit de tijd rond 1500 stamt. Oostelijk daarvan de Fürstenbau, een vakwerkgebouw uit het begin van de 16de eeuw, met aansluitend de Lutherkapel. Aan de westelijke cour de Herzoginbau, het Hohe Haus en de fraaie waterput, bekroond met een 16de-eeuws baldakijn. De burcht biedt onderdak aan omvangrijke kunstcollecties uit negen eeuwen Europese cultuur. De belangrijkste zijn de hier bij elkaar gebrachte werken van Lucas Cranach, de grootste wapenverzameling van Duitsland, het penningenkabinet met ca. 20 000 munten en medailles en een verzameling glaswerk. De collectie tekeningen en grafiek, 300.000 bladen, is wereldberoemd. In het Steinere Haus de Lutherstube met o.a. het bekende Cranach-portret van de Reformator.

Daarna weer afdalen naar het oude centrum met stijlvol gerestaureerde Frankische vakwerkhuizen en gebouwen in Jugendstil, Middeleeuwse straatjes en mooi aangelegde parken en plantsoenen.

Maandag 27 september: Coburg - Bad Kissinger

Tegen zevenen opgestaan. Deze ochtend was er geen ontbijtbuffet want alleen ik en een andere hotelgast maakten gebruik van het ontbijt. Tegen achten weggereden. Vannacht had het geregend en het was nog warm en vochtig. Coburg is best een grote stad dus in het begin was het nogal druk. Maar daarna weer heerlijk rustig.

Een paar keer de route onderweg toch aangepast. Ik had de route uitgezet via Google Maps maar die liet me een paar keer over graspaden rijden. Daar had ik niet veel zin in. Via een prachtige onverharde weg door het woud gereden. Toch flink omhoog in het begin. Ik kwam steeds meer plaatsnamen tegen waar ik een aantal dagen geleden ook doorheen had gereden of waarbij ik vlak in de beurt was geweest. Een stukje weg herkende ik zelfs want die lag vlak bij de oorsprong van de Saale. Ik reed langs een DDR-wachttoren. Waarschijnlijk de laatste die ik te zien kreeg deze vakantie. Én ik moest nog een kolonnenweg beklimmen. Nu heb ik van Lübeck tot Hof alle hellingen overwonnen maar bij deze kolonnenweg moest ik helaas capituleren. De weg lag er slecht bij met veel open gaten en ik maakte een stuurfout en hierdoor raakt ik uit balans. En met de voeten aan de grond. Een meter of tien moeten duwen en toen kon ik weer opstappen. Maar toch heeft de DDR-grens heeft me uiteindelijk klein gekregen.

Ik fietste weer langs een imposante burcht. Op de heenweg had ik die ook in de verte zien liggen maar nu reed ik er vlak langs. De heuvels werden weer vriendelijker en de zon begon te schijnen. Wel wat meer tegenwind door het open karakter van het landschap. Maar uiteindelijk werden de klimmen toch weer wat pittiger. Vlak voor Bad Kissinger nog een flink stuk omhoog door het bos. Daarna dalen.

Mijn hotel Villa Thea snel gevonden. Het lag in het centrum. Een oude stadsvilla met mooie tuin. Een beetje vergane glorie maar ook een historisch huis met karakter. Mooi ingericht met kroonluchters en oud meubilair. Een hotel zoals je het bij een kuuroord zoals Bad Kissinger zou verwachten inclusief veel oude hotelgasten. Ook de dame bij de receptie was al op leeftijd. Zij nam alle tijd om me alles te vertellen. Zij dacht dat ik nog een stukje wilde rondfietsen door de omgeving en vertelde me dat ik de fiets ook wel later kon opbergen. Dacht het niet! Na bijna 90 km vond ik het wel goed geweest.

Na het douchen het stadje bekeken. Een echt kuuroord. Veel stadsvilla’s en andere protserige gebouwen. De bezoekers hadden een groot rollator gehalte. Maar er was ook nog een stukje centrum met vakwerkhuizen. Het was nog warm en buiten gegeten bij Gasthaus zur Doft. Prima eten en bediening hier. Ik had eerst op een andere plek gezeten maar de bediening negeerde me daar volkomen. Dus maar weer opgestapt. Vroeg naar bed gegaan.

Dinsdag 28 september: Bad Kissinger - Seligenstadt

In de ontbijtzaal voornamelijk 70-Plussers. Ik dacht dat ik in een bejaardentehuis zat. Maar het ontbijt was goed. Er was zelfs appeltaart! Tegen negenen weggereden door het stadspark. Maar de weg viel me in het begin tegen. Er liep geen fietspad langs. Op zoek gegaan naar een alternatief. Die had ik ook vrij snel gevonden. Fietsbordjes met de richting naar Gemünde am Main hoefde ik maar te volgen. Maar ik raakte die route die ook weer drie keer kwijt. Waarschijnlijk bordjes gemist maar ook een omleiding was er schuldig aan. De eerste twintig kilometer liepen door al dat gezoek dan ook niet echt vlot.

Maar daarna kwam ik goed op dreef. Een mooi weg en fietspad langs de Saale bracht me uiteindelijk tot Gemünde. Vanaf hier verder langs de Main tot Lore am Main. Hier verliet ik de Main en ging ik langs een ander dal richting Aschaffenburg. Ik reed dan wel door een dal maar dat wil niet zeggen dat het niet omhoog ging. Al werd het nooit echt zwaar. Het mooiste stuk van de route was een fietspad die het spoor volgde en ik reed zo nu en dan onder het spoor door. Er leek een flinke klim te komen maar het fietspad liep om de heuvel heen door een mooi waterrijk gebied.

Daarna stevig klimmen over een geasfalteerde weg. Het zou nog zo’n 25 kilometer zijn tot Aschaffenburg volgens een bord. Maar bijna boven op de top van de klim nam mijn route een detour en een mooie afdaling over een gravelweg door het bos volgde. Maar daarna was de pret even gedaan. Al gauw bereikte ik de voorsteden van Aschaffenburg. Vervelende fietspaden, veel verkeer, kruisingen, stoplichten en omleidingen braken mijn ritme. Pas toen ik de Main bereikte, na Aschaffenburg, werd de route weer OK. Ik bleef nu de Main volgen tot Seligenstadt. Vlak voor de stad kwam ik per toeval nog een mooie waterburcht tegen.

Seligenstadt kende ik al. vijf jaar geleden had ik de Limes, noordgrens van het Romeinse rijk, gefietst en toen had ik ook in Seligenstadt overnacht. Ook nu zou ik weer slapen in Hotel zum Ritter. Na het inchecken en douchen nog snel even het kloostercomplex en de bijbehorende tuin bekeken. Maar ik had honger en als snel belandde ik bij Zum Wilden Mann. Vijf jaar geleden hier ook gegeten en het smaakte nog steeds goed.

Woensdag 29 september: Seligenstadt - Idstein

Op tijd opgestaan want vandaag zou het een lange en lastige rit worden. Het ontbijt bij Zum Ritter is nog altijd goed. Mij leek de andere kant van de Main leuker om te fietsen maar het pontje bij Seligenstadt voer pas vanaf kwart voor tien. Een stukje richting Aschaffenburg gefietst waar een fietsloopbrug ligt. Toch nog meer dan vijf kilometer ontdekte ik. Ik dacht dat het korter zou zijn. Het zonnetje scheen al lekker. Snel had ik ook al mijn jasje uitgedaan.

Fietsen langs de Main liep goed. Alleen bij een grote sluis heb ik schijnbaar een fietdbordje gemist. Het pad werd minder en minder en toen stond ik voor een gesloten poort. Ik was volgens mij, gezien de fietssporen, niet de enige die zich hier vergiste, teruggereden en daarna ruim om een groot industrieterrein moeten rijden.

Bij Dörnigheim het binnenland in. De zon verdween ondertussen steeds meer achter een wolkendek. Ik schoot op totdat de route mij naar de B45 verwees. Erg druk en smal. Niet echt veilig en leuk om te fietsen. Een alternatief gevonden maar ik verloor deze fietsroute ook regelmatig weer uit het oog en dan moest ik weer opnieuw zoeken. Op een gegeven moment had ik er genoeg van en toch maar een stuk over de grote weg gereden.

Het begon te regenen en hard te waaien. Tegenwind! Gelukkig kon ik schuilen onder een brug. Maar wat gegeten en toen het weer droog was verder. Vanwege de donkere wolken besloot ik maar wat directer op Idstein aan te sturen. Midden in het veld een flinke stortbui. Door de harde wind met moeite mijn regenjas kunnen aantrekken en dan weer doorrijden. Ik herkende bepaalde plaatsen bij naam. Was ik hier niet al in de buurt geweest? Ik bekeek wat beter de route die mijn Garmin geprogrammeerd had. Ai om een of andere reden wilde die me via een hele grote omweg naar Idstein laten rijden. Door de wind en de regen vond ik niet echt waar het aan lag waarom die zo’n vreemde route uitstippelde. Toen maar gewoon op oriëntatie gaan rijden.

Na meer dan een uur werd het weer ook weer beter. De regen stopte en de zon brak ook weer door. Ondertussen schoot ik langzaam op. Maar ik nadere wel steeds meer Idstein. Ook steeds meer klimmen. O.a. Een pittige klim door het bos volgde tot vlakbij Saalburg. Daarna weer het bos in. Maar dat bleek een foute keuze. Het bospad ging niet alleen flink omhoog maar begon ook te veel af te wijken van de richting naar Idstein. Terug afdalen en toen de grote weg genomen.

Die was druk en ging vooral in het begin pittig omhoog. Na een paar kilometer gestopt om wat te eten. Ik had nu weer voldoende reserve om door te gaan. Na verloop van tijd even afdalen maar daarna, de laatste zes kilometer, over een erg die op en af ging met pittige klimmetjes. Tegen zevenen arriveerde ik in Idstein. Ingecheckt bij Hotel Sonne via de intercom. Mijn sleutel lag klaar op een tafeltje en mijn fiets gestald in de hal. Douchen en op zoek naar een restaurant.

Net zoals vijf jaar geleden beland bij Alte Feuerwache met eigen gebrouwd bier. Het bier smaakte goed. Het eten iets minder. Maar het kon ook aan mij liggen want ik was moe en men had geen tafeltjes meer vrij dus ik kon alleen eten aan de bar. Ook niet echt comfortabel natuurlijk. Toch tot 22:15 blijven zitten en nog wat gebabbeld met een oudere stamgast.

Donderdag 30 september: Idstein - Koblenz

Na een goed ontbijt op weg. Het eerste gedeelte zou door het Taunus gebergte zijn. Het was koud deze ochtend met een frisse wind maar het zonnetje scheen. Al snel begon ik met een lange klim van circa vier kilometer die wel goed te doen was. Ik belandde op een soort van hoogvlakte. Hier wel wat last van de wind. Maar mooie uitzichten. Daarna weer dalen. Eerst via gravel en daarna op asfalt.

Daarna natuurlijk weer klimmen. Nog zo’n lange klim en weer kwam ik op een hoogvlakte. Daarna nog een beetje op en neer met pittige maar korte klimmetjes. Na enige tijd definitief afdalen naar het riviertje de Lahn. Vlak voor Nassau lekker in de zon en uit de wind gezeten. Geluncht en daarna weer verder richting Bad Ems.

Gefietst op de Lahnradweg. Een smal fietspad langs het gelijknamige riviertje. Mooi maar niet altijd gemakkelijk. Soms kort omhoog, slecht wegdek en boomworteldruk en onoverzichtelijke bochten. Door dit en de tegenwind liep het minder dan verwacht. De omgeving maakte wel veel goed. Uiteindelijk loopt het riviertje uit in de Rijn. Het was dan nog zo’n acht kilometer naar Koblenz.

Ingecheckt bij Hotel Jan van Werth wat aan de rand van het oude centrum lag. Met mij arriveerde een grote groep van e-bikers. De garage van het hotel stond dan ook helemaal vol met fietsen.

Vrijdag 1 oktober: Koblenz – Keulen

Vandaag fietsen langs de Rijn. Deze route ken ik al redelijk goed. Meestal fiets ik aan de linkerkant (vanuit Koblenz gezien) dus ik besloot nu nog maar eens een keer aan de rechterkant te gaan rijden. Het weer was goed en na zo’n 5 uurtjes trappen arriveerde ik bij de Jeugdherberg Deutz in Keulen, vlak bij de imposante Hohezollern Brücke. Naast slaapzalen biedt deze jeugdherberg ook mooi tweepersoonskamers.

Na het douchen wat door het stadscentrum gelopen. Het was druk want Keulen moest voetballen. Bij Brauhaus Sion kreeg ik dan ook geen plaats meer binnen. Op het terras gegeten maar daarna ook meteen vertrokken. Nog wat gewandeld door het centrum en daarna weer terug naar de wijk Deutz gelopen. Bij het Deutzer Brauhaus nog een paar echte Kölsch gedronken. Het Brauhaus ligt naast het station van Deutz en ik was altijd in de veronderstelling dat het een soort van stationsrestauratie was maar dat viel reuze mee.

Zaterdag 2 oktober: Keulen – Hoensbroek

’s Morgens vroeg vertrokken zodat ik gemakkelijker de stad kan uitrijden. Via de Aachenerstrasse de stad verlaten en grotendeels de route van de Via Belgica gevolgd richting Jülich en bij Rimburg de grens over. Niet het meest indrukwekkende fietsetappe van deze vakantie maar beter is er denk ik ook niet.

Handige links en Literatuur

Slachtoffers DDR

Op Pad - Iron Curtain Trail

Foto's van deze fietsvakantie

German-German Border Trail: Iron Curtain Trail: Along the "Green Belt "from Lübeck to Hof / Michael Cramer Bikeline-cycling guide ISBN 978-3-85000-790-0 Handige Engelstalige gids incl. link naar gps-routes. Wel een must om deze trip goed te kunnen fietsen.

Grünes Band erleben Romans die ik tijdens deze vakantie gelezen heb:

Alleen de vogels vliegen / Anja Baumheier Theresa Groen uit Berlijn erft een huis van haar zus die lang geleden gestorven is. Als ze op onderzoek uitgaat, voert haar dat terug naar de vroegere DDR en ontdekt ze meer over haar familie dan ze eigenlijk weten wil.

Käte Jahn / Geert van der Kolk Een jonge historicus en communist raakt in de DDR eind jaren '70 zowel op het persoonlijke als politieke vlak gedesillusioneerd.

Rode liefde / Maxim Leo Familiekroniek over het leven in de DDR.

#Green Belt #ijzeren gordijn #Grüne Band #Iron curtain trail #Fietsvakantie #fietsvakanties #DDR #BRD #Duitsland #Todesstreifen #Deutschland #Muur #fietsen #cycling #radfahren

0 notes